Zaniedbany lub źle pielęgnowany trawnik może paść ofiarą rozmaitych chorób. Jak je rozpoznać i zwalczać? Jakie działania podjąć, żeby zapobiec chorobom trawnika i późniejszym nawrotom infekcji? 

Profilaktyka: jak pielęgnować trawnik, żeby zapobiec chorobom?

Każdy ogrodnik-amator powinien kierować się zasadą, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Odpowiednie przygotowanie terenu pod trawnik i prawidłowa pielęgnacja trawy na co dzień pozwalają ograniczyć ryzyko wystąpienia chorób do minimum. Aby cieszyć się piękną, zdrową murawą należy:

• założyć trawnik na przepuszczalnym, żyznym podłożu o lekko kwaśnym odczynie (pH 5,5-6,5). Teren powinien być starannie uprzątnięty z obumarłych resztek roślin, chwastów, gałęzi oraz innych odpadów organicznych. O tym, jak przygotować teren pod trawnik i jaką ziemię kupić przeczytasz tutaj;
• regularnie podlewać murawę (zwłaszcza w okresie długotrwałych upałów). Najlepiej wykonywać tę czynność wczesnym rankiem lub wieczorem. Podlewanie roślin w pełnym słońcu może doprowadzić do ich poparzenia;
• dokarmiać trawnik nawozami. Wiosną i wczesnym latem należy stosować nawozy bogate w azot, jesienią – nawozy z dodatkiem potasu i mikroelementów. Uwaga! Zbyt częste nawożenie może zaszkodzić murawie, dlatego radzimy zachować umiar;
• unikać zakładania trawnika w miejscach zacienionych, które sprzyjają rozwojowi chwastów i mchu;
• regularnie kosić trawnik i usuwać resztki obumarłych/skoszonych traw, które tworzą filc. Koszenie, podobnie jak podlewanie, przeprowadzamy rano (gdy z trawy zniknie rosa) lub wieczorem. Przed przystąpieniem do pracy należy upewnić się, że noże kosiarki są równe i dobrze naostrzone. Trawę należy skracać na wysokość 4-6 cm (nie niżej!). Zbyt niskie koszenie skraca system korzeniowy i prowadzi do szybszego przesuszenia gleby;
• co najmniej raz w roku przeprowadzić aerację i wertykulację trawnika, aby usunąć filc, napowietrzyć glebę i rozluźnić jej strukturę. W przypadku ciężkiej, zbitej gleby zaleca się również piaskowanie. 

Popularne choroby trawnika: objawy, zapobieganie, leczenie   

Trawnik w Twoim ogrodzie uległ miejscowemu przerzedzeniu i uschnięciu? Na jego powierzchni pojawiły się przebarwienia, plamy, biały nalot albo skupiska grzybów? Sprawdź, z jaką chorobą masz do czynienia i jakie działania podjąć, żeby uratować murawę.

Pleśń śniegowa 

fot. materiały własne

Groźna i popularna choroba trawnika wywołana przez grzyb Fusarium nivale, który – podobnie jak inne patogeny – uaktywnia się w ciepłym, wilgotnym środowisku. Najczęściej atakuje w okresie zimowym i wczesnowiosennym, gdy temperatura powietrza zaczyna wzrastać, ale na powierzchni wciąż zalega obfita pokrywa śniegowa.

Objawy: biały lub biało-różowy nalot, który z czasem zmienia kolor na brunatno-pomarańczowy. Początkowo grzyb atakuje niewielkie fragmenty trawnika. W sytuacji, gdy nie zostaną podjęte żadne działania zapobiegawcze, choroba może rozprzestrzenić się na większym obszarze i doprowadzić do obumarcia trawy.

Jak zapobiegać? Dbając o prawidłowe przygotowanie trawnika przed zimą. Trawa musi być nisko skoszona i oczyszczona z liści oraz obumarłych resztek roślin, które mogą gnić pod pokrywą śniegową, stając się idealną pożywką dla grzybów. Równocześnie należy ograniczyć stosowanie nawozów azotowych w okresie jesiennym. O tej porze roku wskazane jest użycie nawozów bogatych w fosfor i potas, które wzmacniają trawnik przed nadejściem zimy. Rozwojowi choroby sprzyja również intensywne i częste udeptywanie trawnika, który znajduje się pod warstwą śniegu (np. w trakcie zimowych zabaw), oraz usypywanie kopców podczas odśnieżania. 

Jak zwalczać? Wykonując opryski preparatem grzybobójczym, na przykład Polyversum WP lub Amistarem 250 SC. Zabieg powinien zostać powtórzony w październiku. Jeśli pleśń zaatakowała większy obszar i doprowadziła do wypalenia murawy, należy usunąć obumarły fragment trawnika wraz z 5-centymetrową warstwą podłoża, opryskać skażone miejsce preparatem, a następnie uzupełnić je nową ziemią i ponownie wysiać nasiona traw. 

Czarcie kręgi 

Choroba wywoływana przez różne odmiany grzybów kapeluszowych, które tworzą na trawniku charakterystyczne kręgi. Najczęściej spotkać je można na słabo pielęgnowanych trawnikach wieloletnich.

Objawy: grzybnia rozrasta się stopniowo, tworząc sporej wielkości okrąg (niekiedy z ciemnym lub jasnym obrzeżem). W skrajnych przypadkach może zwiększać rozmiar z roku na rok, aż osiągnie ok. 3-5 m średnicy.

Jak zapobiegać? Kluczową rolę odgrywa prawidłowe przygotowanie podłoża przed wysiewem nasion lub rozłożeniem trawy w rolce. Teren musi zostać starannie oczyszczony z obumarłych resztek roślin oraz innych odpadów, które mogą rozkładać się, zapewniając pożywkę dla grzybów. W późniejszym czasie należy zadbać o prawidłową pielęgnację trawnika: regularnie kosić i nawadniać trawę, pamiętać o prawidłowym nawożeniu, usuwać resztki obumarłych i skoszonych roślin.

Jak zwalczać? Wykonując opryski preparatem Amistar 250SC.

Rdza źdźbłowa 

Choroba grzybowa, która może przyjmować wiele odmian. Najczęściej atakuje późnym latem, gdy na zewnątrz utrzymują się wysokie temperatury (ok. 20-30 stopni C) i wilgoć.

Objawy: jasnożółte, nieregularne plamy na źdźbłach trawy, które mogą przekształcić się w brązowo-pomarańczowe pęcherzyki grzybowe (przypominające rdzę). Na późniejszym etapie trawa żółknie i wypada.

Jak zapobiegać? Regularnie kosząc trawnik i stosując nawozy bogate w azot. W porze deszczowej należy zadbać o prawidłowe odprowadzenie wody z trawnika, tak aby zapobiec powstawaniu kałuż. 

Jak zwalczać? Stosując standardowe zabiegi pielęgnacyjne, które pobudzają trawę do wzrostu (koszenie, nawadnianie, nawożenie). Jeśli objawy nie ustąpią, trzeba wykonać miejscowe opryski (np. preparatem Tango 500 SC). 

Antraknoza traw 

Choroba wywoływana przez dwa rodzaje grzybów: Colletotrichum graminicola i Microdochium bolleyi. Z reguły atakuje mietlice rozłogową lub mieszanki traw z jej dodatkiem. Wystąpieniu antraknozy sprzyjają: zbita, słabo przepuszczalna gleba, niedobór fosforu i potasu, a także nieprawidłowe podlewanie trawnika, które ogranicza się do delikatnego zraszania trawy.

Objawy: Na powierzchni murawy pojawiają się niewielkie, żółto-pomarańczowe place o nieregularnym kształcie. Trawa w zainfekowanym miejscu jest wyraźnie osłabiona i łatwo wychodzi z podłoża. 

Jak zapobiegać i zwalczać? Aby poprawić kondycję trawnika, należy przeprowadzić aerację i wertykulację (w celu rozluźnienia struktury gleby), stosować nawozy wieloskładnikowe i obficie podlewać darń.

Brunatna plamistość traw (helmintosporioza traw)

Choroba grzybowa, która występuje przede wszystkim latem. Na jej działanie narażona jest trawa nisko koszona, rosnąca w miejscach zacienionych i wilgotnych. 

Objawy: Na liściach traw widoczne ciemne plamy. W późniejszym czasie choroba obejmuje również źdźbła, rozłogi i system korzeniowy, prowadząc do zamarcia roślin. 

Jak zapobiegać i zwalczać? W ramach profilaktyki i walki z chorobą należy zmniejszyć poziom zacienienia w ogrodzie, zrezygnować z niskiego koszenia trawy, pamiętać o zrównoważonym nawożeniu i corocznej wertykulacji trawnika.

Czerwona nitkowatość traw i różowa plamistość trawników

Choroby grzybowe, które mają podobne objawy i bardzo często występują wspólnie. Ich rozwojowi sprzyjają chłodne, wilgotne warunki pogodowe i niedobór azotu.

Objawy: plamy o różowym lub czerwonym zabarwieniu, które widać najwyraźniej, gdy w powietrzu utrzymuje się wysoki poziom wilgoci. Z blaszek liściowych wyrastają czerwono-różowe nitki. Porażona przez chorobę trawę zaczyna rosnąć wolniej i traci zdrowy wygląd. W konsekwencji na trawniku pojawiają się nieregularne, jasne plamy.

Jak zapobiegać i zwalczać? Stosując zalecane dawki nawozów bogatych w azot, a także w fosfor i potas. Oprócz tego należy na bieżąco usuwać ścięte i obumarłe resztki traw, które tworzą filc, zmniejszyć poziom zacienienia i raz w roku przeprowadzać zabieg wertykulacji. 

Mączniak prawdziwy traw 

Kolejna choroba grzybowa, która atakuje trawy w miejscach mocno zacienionych. Jej ofiarą pada najczęściej wiechlina łąkowa. 

Objawy: białe, nieregularne plamy na liściach, które przypominają mąkę. Na późniejszym etapie choroby trawa może zmieniać kolor na żółty i usychać.

Jak zapobiegać i zwalczać? W rozprawieniu się z chorobą pomaga usunięcie gałęzi i krzewów, które przysłaniają trawnik. Zaleca się również, aby ograniczyć użycie nawozów azotowych i unikać gęstego siewu trawy.