Drewno w ogrodzie – zastosowanie i pielęgnacja

Drewno w ogrodzie to uniwersalny materiał, bez którego trudno wyobrazić sobie udane aranżacje. Drewniane elementy mogą spełniać zarówno funkcje dekoracyjne, jak i konstrukcyjne czy użytkowe. Aby jednak drewno ogrodowe przez długi czas zachowało swoje walory, wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Podpowiadamy, jak wykorzystać drewno w ogrodzie oraz jak dbać o drewniane meble i nawierzchnie.

Drewno w ogrodzie – zalety i wady

   

Drewniane elementy znaleźć można niemal w każdym ogrodzie. Nic dziwnego – drewno to w końcu ponadczasowy materiał, który mimo zmieniających się trendów zawsze jest modny i stylowy. Mała architektura z drewna dobrze komponuje się z różnymi stylami. Drewniane dekoracje ogrodowe są niezastąpione zwłaszcza w ogrodach urządzonych w stylu rustykalnym, romantycznym czy skandynawskim.

Drewno w ogrodnictwie jest cenione także ze względu na swoją naturalność. Jego odcień i faktura pięknie komponują się z zielenią. Drewno stanowi ponadto idealne tło do eksponowania barwnych roślin. Dodatkowo doskonale ociepla wystrój ogrodu, sprawiając, że przestrzeń zyskuje przytulny charakter.

Drewno można poddać obróbce, malowaniu i formowaniu według własnych potrzeb, dzięki czemu znajduje ono wszechstronne zastosowanie w ogrodzie. Drewniane elementy do ogrodu dostępne są w różnych formach: desek, pni, plastrów. Bez problemu można łączyć je z elementami wykonanymi z innych materiałów np. betonu czy kamienia.

Drewniana architektura ogrodowa dodaje otoczeniu elegancji. Meble do ogrodu z drewna wyróżniają się także solidnością i wytrzymałością – w przeciwieństwie do tych wykonanych z tworzyw sztucznych wytrzymują nawet duży ciężar i pozostają stabilne na podłożu. Co więcej, drewno to materiał ekologiczny – jego pozyskanie i utylizacja (w legalny i bezpieczny sposób) nie wiąże się ze stratami dla środowiska i uwalnianiem toksycznych substancji. 

Choć drewno ogrodowe ma z pewnością wiele zalet, nie jest pozbawione wad. Przede wszystkim jest ono stosunkowo mało odporne na działanie czynników środowiskowych. Drewno łatwo nasiąka wodą i niszczeje pod wpływem wilgoci. Jest też wrażliwe na światło słoneczne – wystawione na działanie promieni UV blaknie i szarzeje. Również gwałtowne wahania temperatur bywają zagrożeniem dla drewna w ogrodzie – mogą bowiem sprawić, że zacznie pękać. Drewniane elementy są też często atakowane przez grzyby i szkodniki. Z kolei nawierzchnie z drewna nie zawsze są bezpieczne – po opadach deszczu często stają się śliskie. Wszystko to sprawia, że drewno ogrodowe ma ograniczoną żywotność i wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. 

Drewno w ogrodzie – zastosowanie i pielęgnacja

Rodzime czy egzotyczne – rodzaje drewna do ogrodu 

W ogrodzie możemy wykorzystać różne rodzaje drewna. W Polsce najpopularniejsze są łatwo dostępne gatunki rodzime, takie jak świerk i sosna. Są one lekkie, miękkie, łatwe w obróbce i stosunkowo tanie. Niestety cechuje je wysoka porowatość i niezbyt duża wytrzymałość – łatwo nasiąkają wodą, odkształcają się, pękają i niszczeją na skutek działania grzybów i szkodników. Spośród gatunków rodzimych za najtrwalsze uznaje się modrzew i dąb, które są twarde i dosyć odporne na działanie czynników środowiskowych. Ze względu na dużą podatność na deformację w ogrodach rzadko stosowane jest natomiast drewno olchowe i bukowe. 

W ostatnich latach coraz częściej zamiast drewna rodzimego używane jest to pochodzące z drzew egzotycznych. Drewno egzotyczne wyróżnia się wysoką zawartością olejków i żywic, co sprawia, że jest wyjątkowo odporne na wilgoć, szkodniki i choroby. Elementy wykonane z tego typu drewna z reguły nie wymagają więc dodatkowej impregnacji. Drewno egzotyczne ma też zwartą strukturę, co nadaje mu odporność na odkształcenia i uszkodzenia mechaniczne. Dodatkowo wyróżnia się szczególnymi walorami ozdobnymi i bogatą gamą odcieni. Egzotyczne drewno w ogrodzie ma jednak ograniczone zastosowanie ze względu na wysoką cenę. Do najpopularniejszych egzotycznych gatunków wykorzystywanych w Polsce należą m.in.: teak, merbau, lapacho, bangkiraki, mahoń. 

Rodzaj drewna do ogrodu zawsze warto dopasować do stylu zielonego zakątka. W naturalistycznych i rustykalnych aranżacjach z pewnością lepiej sprawdzą się gatunki rodzime. Z kolei w ogrodach nowoczesnych, skandynawskich czy śródziemnomorskich można z powodzeniem użyć drewna egzotycznego. 

Zastosowanie drewna w ogrodzie

Jak wykorzystać drewno w ogrodzie? Materiał ten sprawdzi się bardzo dobrze zarówno przy budowie ścieżek, tarasów i ogrodzeń, jak również przy dekorowaniu otoczenia. Oto najpopularniejsze zastosowania drewna w ogrodnictwie. 

  • drewniane meble ogrodowe – stół, krzesła i ławki wykonane z drewna pozwalają z łatwością stworzyć przytulną strefę wypoczynkową w ogrodzie. Ogrodowe meble z drewna powinny wyróżniać się dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne oraz atrakcyjnym wyglądem. Do wykonywania mebli drewnianych wykorzystuje się m.in. drewno bukowe, teakowe, sosnowe. 
  • ogrodzenia z drewna – szczelne drewniane płotki zapewniają mieszkańcom posesji dużą prywatność i nadają otoczeniu sielski charakter. Palisady z drewna można z kolei wykorzystywać jako obwódki rabat. Do budowy ogrodzeń drewnianych używane jest m.in. drewno modrzewiowe. 
  • nawierzchnie drewniane do ogrodu – w ogrodzie z drewna można tworzyć ścieżki, schodki czy tarasy. Drewniane nawierzchnie ogrodowe świetnie łączą poszczególne części ogrodu z otaczającą je zielenią. Do budowy ścieżek polecane jest twarde drewno np. modrzew i dąb. Na ścieżki najlepsze jest drewno ryflowane, które zapobiega poślizgnięciu się. Na podłożu gliniastym przed ułożeniem nawierzchni z drewna trzeba wykonać odpowiedni drenaż.
  • drewniana architektura ogrodowa – mała architektura ogrodowa z drewna (np. altany, trejaże, podpory, pergole) może doskonale dopełnić aranżację zielonej przestrzeni. Elementy tego typu dodają ogrodowi szyku i naturalności oraz wprowadzają do niego romantyczny nastrój. Do budowy altan czy pergoli odpowiednie są zarówno gatunki rodzime (np. modrzew), jak i egzotyczne (np. bangkiraki). 
  • ozdoby do ogrodu z drewna – donice, mostki, skrzynie i inne drewniane dekoracje zwiększają walory wizualne ogrodu i pomagają wyeksponować oryginalne rośliny. Sprawdzają się zwłaszcza w wiejskich i naturalistycznych ogrodach. Często dodatkowo wyróżniają się ciekawą strukturą czy efektem postarzenia. Drewniane ozdoby do ogrodu są wykonywane z różnych gatunków drewna. 
Drewno w ogrodzie – zastosowanie i pielęgnacja

Jak pielęgnować drewno ogrodowe?

By jak najdłużej cieszyć się pięknymi drewnianymi meblami ogrodowymi i dekoracjami, należy pamiętać o ich odpowiedniej konserwacji. Bardzo ważna jest regularna impregnacja drewna w ogrodzie, która pozwala zabezpieczyć je przed działaniem szkodliwych czynników środowiskowych. Zabieg ten polega na pokryciu drewnianej powierzchni specjalnym środkiem tworzącym warstwę ochronną. 

Impregnacja drewna chroni materiał przed działaniem wilgoci, słońca i uszkodzeniami mechanicznymi. Preparaty do impregnacji zwykle zawierają również biocydy, które zwalczają grzyby, pleśnie i owady. Impregnaty mogą dodatkowo poprawić walory wizualne drewna np. nadać mu barwę, połysk lub podkreślić rysunek słojów. 

Czym zabezpieczyć drewno w ogrodzie? Do najpopularniejszych środków do impregnacji należą: oleje, lakiery, lakierobejce, farby akrylowe i lazury. Warto pamiętać, że niektóre preparaty (np. lakiery) nie wnikają w strukturę drewna, a jedynie działają na jego powierzchni, dlatego powinny być stosowane połączeniu z bezbarwnymi impregnatami. 

Przed wykonaniem impregnacji należy odpowiednio przygotować drewno do zabiegu. W tym celu trzeba oczyścić i wyrównać jego powierzchnię. Jeśli na drewnie widoczne są pozostałości poprzednich lakierów, trzeba je zeszlifować. Warto również pamiętać, że drewno do impregnacji powinno być suche. Impregnację można wykonać przy użyciu zwykłego pędzla. Bardziej profesjonalna jest impregnacja ciśnieniowa. Po nałożeniu impregnatu należy pozostawić drewno do wyschnięcia na 24 godziny. W razie potrzeby można nałożyć później kolejną warstwę preparatu. Lepiej jednak zachować ostrożność – zbyt gruba warstwa impregnatu wygląda nieestetycznie, może się łuszczyć i pękać. Choć twardego egzotycznego drewna zwykle nie trzeba impregnować, warto je regularnie olejować. Olej do drewna zapewni mu odpowiednią ochronę i jednocześnie pozwoli zachować naturalną barwę oraz strukturę. 

Impregnację drewnianych elementów ogrodowych najlepiej przeprowadzić przed rozpoczęciem ich użytkowania. Niezbędne jest także ponawianie tego zabiegu co kilka lat. Najlepsza pora na impregnację drewnianych mebli ogrodowych to wczesna wiosna czyli początek sezonu ogrodniczego. Z kolei olejowanie warto wykonywać dwa razy w roku – wiosną i jesienią. 

Nawet najlepsze zabezpieczenie drewna w ogrodzie nie zapewnia mu całkowitej ochrony. Z tego względu drewniane meble ogrodowe i dekoracje nie powinny być stale wystawione na działanie wilgoci. Warto więc zapewnić im izolację od gruntu. Na zimę, gdy nie będą użytkowane przez długi czas, najlepiej przenieść je do zamkniętego pomieszczenia. Z kolei w przypadku długotrwałych intensywnych opadów deszczu można umieścić je pod dachem. 

Jakie miejsce na drewno w ogrodzie będzie najlepsze? Drewno powinno być przechowywane w miejscu chłodnym, przewiewnym i umiarkowanie wilgotnym. Nie należy szczelnie przykrywać go folią – musi mieć możliwość oddychania. Odpowiednio pielęgnowane drewno może zachować swoje walory użytkowe i wizualne nawet przez 10 lat. 

Drewno w ogrodzie ma wszechstronne zastosowanie. Ten naturalny materiał pozwala osiągać ciekawe efekty wizualne, dobrze współgra z roślinnością i zapewnia komfortowe warunki do wypoczynku. Z pewnością warto wykorzystać go do stworzenia pięknych – klasycznych i nowoczesnych – aranżacji swojej zielonej oazy.