Po wakacyjnych podróżach zostały już tylko wspomnienia. Właśnie nadchodzi pora, by po letniej beztrosce powrócić do codziennych obowiązków, pracy i szkoły. Wrzesień w ogrodzie to równie gorący okres. Właśnie w tym miesiącu trzeba uporządkować ogród i przygotować go do kolejnego sezonu. Jakie prace ogrodnicze we wrześniu są niezbędne, by cieszyć się pięknymi roślinami aż do późnej zimy i już kolejnej wiosny? Przedstawiamy kalendarz ogrodnika: wrzesień.
Wrzesień w ogrodzie – o czym warto pamiętać?
Wrzesień w ogrodzie to czas, gdy trzeba ostatecznie pożegnać lato. Często już na początku miesiąca widać oznaki zbliżającej się jesieni. Spadek temperatury, coraz kapryśniejsza aura i przebarwiające się na drzewach liście zwiastują, że nadchodzi kolejna pora roku. W tym miesiącu średnie temperatury oscylują wokół 14°C. Często nie brakuje bardzo ciepłych dni, choć zdarza się także, że występują już pierwsze przymrozki. We wrześniu ma miejsce równonoc jesienna – moment, w którym długość nocy zrównuje się z długością dnia, uznawany jest za początek astronomicznej jesieni.
Choć wiele roślin ogrodowych straciło już swój urok, nie brakuje też takich, które dopiero teraz rozkwitają i prezentują wszystkie swoje atuty. Jakie rośliny kwitną w ogrodzie we wrześniu? Właśnie teraz możemy podziwiać m.in.: astry nowobelgijskie, nowoangielskie, chińskie i krzaczaste, cynie, rudbekie, rozchodniki, dzielżany, niecierpki, nasturcje, portulaki, malwy, dziewanny, zimowity jesienne, pacioreczniki, begonie, jeżówki purpurowe. W tym miesiącu w ogrodzie kwitną również krzewy, np. ketmia syryjska, hortensja ogrodowa i bukietowa, budleja Dawida. Wrzesień w ogrodzie to także czas wrzosów.
Ogród w tym miesiącu ubarwiają owocujące krzewy, np. bez czarny, ognik szkarłatny czy rokitnik zwyczajny. Często już we wrześniu można podziwiać efektowne rośliny o kolorowych liściach, które jesienią przebarwiają się na czerwono, żółto czy brązowo. Pięknie prezentują się: winobluszcz pięciolistkowy i trójklapowy, trzmielina, winorośl japońska, kalina koralowa czy klon japoński.
W świecie przyrody wrzesień to przede wszystkim okres ptasich wędrówek. Właśnie w tym miesiącu ma miejsce odlot większości gatunków ptaków wędrownych. Wiele z nich przed rozpoczęciem wędrówek gromadzi się w duże stada i chętnie odwiedza sady i ogrody. Warto więc bacznie obserwować to, co dzieje się wokół, by pożegnać przelatujących pierzastych gości. Dokonując zbiorów w ogrodzie, możemy też pozostawić nieco owoców, które jesienią stanowią prawdziwy rarytas dla ptaków.
Jesienią warto spoglądać nie tylko w niebo, ale również pod nogi. We wrześniu nierzadko gośćmi w ogrodzie są jeże, które przed zapadnięciem w zimowy sen intensywnie żerują i poszukują schronienia. Jeśli chcemy pomóc sympatycznym kolczastym zwierzakom, możemy podczas porządków w ogrodzie pozostawić stos zagrabionych liści lub postawić specjalny domek dla jeży.
Prac ogrodniczych we wrześniu z pewnością nam nie zabraknie. W tym miesiącu warto skupić się przede wszystkim na pracach porządkowych, które pozwolą utrzymać otoczenie w nienagannym stanie aż do wiosny. Warto rozpocząć też przygotowania do kolejnego sezonu i posadzić wiosenne rośliny. Jesień to ponadto idealny czas na przeprowadzanie zmian w aranżacji ogrodu i przesadzanie roślin. Rośliny przesadzone we wrześniu bez problemów zdążą się ukorzenić przed nadejściem zimy. Teraz możemy także rozmnożyć przez podział liczne rośliny.
Prace ogrodnicze we wrześniu
Co robić we wrześniu w ogrodzie? Oto lista niezbędnych prac.
Sadzenie i przesadzanie roślin
Wrzesień to dobry czas na sadzenie nowych roślin i przesadzanie już rosnących w ogrodzie. Niższe temperatury i spora wilgotność ułatwiają roślinom przyjęcie się na nowym miejscu. W tym miesiącu warto posadzić zwłaszcza iglaki i byliny. To również dobry moment na posadzenie krzewów i drzewek owocowych. We wrześniu możemy sadzić zarówno rośliny uprawiane w pojemnikach, jak i te z odsłoniętą bryłą korzeniową.
Przekopanie podłoża w warzywniku
Aby poprawić strukturę gleby w ogrodzie warzywnym, już teraz warto pamiętać o przekopaniu podłoża.
Pielęgnacja trawnika
We wrześniu w ogrodzie wciąż powinniśmy pamiętać o pielęgnacji trawnika. Niezbędne jest jego regularne podlewanie i koszenie. Trawa jesienią rośnie już trochę wolniej, dlatego możemy nieco ograniczyć częstotliwość koszenia trawnika. Podlewanie trawnika powinniśmy dostosować do warunków pogodowych.
Zbiór warzyw
Wrzesień w warzywniku to czas obfitujący w smakowite plony. W tym miesiącu powinniśmy zebrać m.in.: ogórki, papryki, pomidory, buraki, marchewki, pietruszki, selery, dynie, cukinie. Warto pomyśleć też o przygotowaniu miejsca do przechowywania zapasów i przetworów.
Zbiór owoców
We wrześniu w ogrodzie wciąż nie brakuje smakowitych owoców. To właśnie na ten miesiąc przypada zbiór jesiennych odmian jabłek, grusz, śliw, jeżyn, malin i orzechów.
Sadzenie warzyw na przyszłoroczny zbiór
We wrześniu w warzywniku warto posadzić czosnek oraz zasiać szpinak, roszponkę i buraki liściowe na przyszłoroczny zbiór.
Uzupełnienie ściółki
Podczas jesiennych porządków w ogrodzie nie zapomnijmy o uzupełnieniu ściółki pod krzewami i na rabatach bylinowych.
Sadzenie wrzosów
Wrzesień to idealna pora na założenie wrzosowiska. Jeśli marzy nam się piękny pejzaż złożony z roślin wrzosowatych, teraz możemy posadzić nie tylko wrzosy, ale też wrzośce, azalie, pierisy. Wrzosowisko najlepiej założyć w miejscu słonecznym, o lekkim, przepuszczalnym i kwaśnym podłożu.
Zagrabianie liści
Już we wrześniu prawdziwym utrapieniem ogrodników stają się spadające z drzew liście. Jeśli nie chcemy, by popsuły jesienny pejzaż, powinniśmy pamiętać o ich regularnym zagrabianiu. Zamiast wyrzucać liście, możemy z powodzeniem przeznaczyć je na kompost.
Wyrywanie przekwitłych roślin jednorocznych
We wrześniu powinniśmy usunąć z ogrodu przekwitłe kwiaty jednoroczne, które nie wyglądają już atrakcyjnie.
Zbiór nasion
Na początku jesieni warto dokonać zbioru nasion roślin jednorocznych i dwuletnich do przyszłorocznego siewu. Zebrane nasiona należy umieścić w przewiewnym i suchym miejscu, najlepiej w papierowych oznaczonych torebkach.
Sadzenie roślin cebulowych
Wrzesień to dobry czas, by pomyśleć o wiośnie. W tym miesiącu do gruntu powinniśmy posadzić wiosenne rośliny cebulowe, takie jak: narcyzy, przebiśniegi, pustynniki, cebulice, hiacynty, krokusy, ranniki, tulipany, szafirki. Dzięki nim nasz ogród już od wczesnej wiosny będzie wyglądał atrakcyjnie i barwnie.
Zakładanie lub renowacja trawnika
Początek jesieni to odpowiedni moment na założenie nowego trawnika. We wrześniu możemy założyć zarówno trawnik z siewu, jak i z rolki. Jeśli nasza murawa nie wygląda atrakcyjnie, warto natomiast wyrównać jej krawędzie i przeprowadzić wertykulację.
Zbieranie zgniłych owoców i porażonych liści
Aby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się chorób w ogrodzie, pamiętajmy o regularnym zbieraniu porażonych liści i gnijących owoców zalegających pod drzewami. Porażone okazy najlepiej głęboko zakopać lub spalić.
Konserwacja mebli, czyszczenie donic i dekoracji
We wrześniu w ogrodzie warto przeprowadzić generalne porządki. Przed schowaniem donic, mebli czy dekoracji należy je dokładnie wyczyścić i w razie potrzeby zaimpregnować. Dzięki temu zachowają swoje walory dekoracyjne do kolejnego sezonu.
Rozmnażanie warzyw
We wrześniu w warzywniku możemy dokonać rozmnażania niektórych warzyw. Aby cieszyć się jeszcze obfitszymi plonami, warto podzielić rabarbar i szczypiorek.
Siew roślin ozdobnych
We wrześniu można wysiać do gruntu nasiona niektórych roślin, np. chabrów bławatków, nagietków, maków czy ostróżek.
Sezonowe kompozycje w doniczkach i wazonach
Jesień to niezwykle malownicza pora roku. By wzbogacić wygląd swojego ogrodu lub wnętrza, we wrześniu warto pokusić się o stworzenie kompozycji z roślin sezonowych. Ciekawe kompozycje w donicach stworzymy z wrzosów, astrów, chryzantem. Idealne na suche jesienne bukiety będą różnokolorowe liście zebrane w ogrodzie podczas spacerów, owoce jarzębiny czy owocostany miechunki.
Jak dbać o rośliny we wrześniu?
Pielęgnacja roślin we wrześniu powinna obejmować:
Wykopanie mieczyków
Pod koniec września powinniśmy wykopać bulwy mieczyków. Wykopane bulwy należy oczyścić, wysuszyć przez kilka dni, a następnie umieścić w chłodnym, przewiewnym miejscu przykryte torfem.
Nawożenie roślin nawozami organicznymi
Początek jesieni to dobry czas na wykonanie nawożenia organicznego. Aby wzbogacić podłoże w próchnicę i poprawić jego strukturę, warto na grządkach czy rabatach zastosować kompost lub obornik.
Podlewanie roślin zimozielonych i iglaków
Już we wrześniu warto intensywnie podlewać rośliny zimozielone i iglaki. Dzięki temu będą mogły one zgromadzić odpowiedni zapas wody, który pozwoli im przetrwać mroźną i bezśnieżną zimę.
Rozmnażanie bylin przez podział
Jesienią możemy rozmnożyć przez podział byliny kwitnące wiosną i latem, m.in. barwinki, dąbrówki, floksy, krwawniki.
Wykopanie lilii
Co 2-3 lata warto wykopać cebulki lilii. Możemy od razu posadzić je w nowym miejscu lub przechować do wiosny w chłodnym pomieszczeniu.
Przygotowanie roślin w oczku wodnym do zimowania
Przeprowadzając jesienne porządki w ogrodzie, pamiętajmy także o oczku wodnym. Aby przygotować rośliny do zimowania, należy przyciąć ich pędy. Wrażliwe okazy (np. hiacynt, salwinię), należy przenieść do ciepłego pomieszczenia. Rozrośnięte okazy możemy podzielić i posadzić w nowym miejscu. Pamiętajmy również o regularnym usuwaniu liści, które dostały się do wody. Jeśli oczko wodne znajduje się w pobliżu drzew liściastych, warto zamontować siatkę, która zabezpieczy wodę przed spadającymi liśćmi.
Przeniesienie roślin balkonowych i tarasowych do pomieszczeń
Zdarza się, że już pod koniec września występują pierwsze przymrozki. Z uwagą śledźmy więc prognozę pogody i w razie potrzeby przed ich wystąpieniem przenieśmy nasze rośliny tarasowe (np. fuksje, oleandry, lantany, pelargonie) do pomieszczenia. Aby przygotować rośliny do zimowania, należy skrócić ich pędy o 2/3. We wrześniu powinniśmy przestać też zasilać je nawozami pobudzającymi kwitnienie i ograniczyć podlewanie.
Koszenie łąki kwietnej
Po przekwitnięciu roślin jednorocznych powinniśmy przeprowadzić koszenie łąki kwietnej. Koszenie należy wykonać na wysokość ok. 8-10 cm. Pokos warto pozostawić na kilka dni, by nasiona roślin mogły się obsypać.
Wrzesień w ogrodzie to z pewnością pracowity miesiąc. Podczas ogrodniczych porządków z pewnością nie zabraknie jednak okazji, by podziwiać jesienne pejzaże i cieszyć się wciąż bujnie kwitnącymi na rabatach roślinami. A jeśli zadbamy o ogród w tym miesiącu, z pewnością wiosną będzie prezentował się równie pięknie i barwnie.