Kolory w ogrodzie. Wpływ barw na człowieka

Barwny, mieniący się różnymi kolorami ogród przyciąga wzrok i budzi powszechny zachwyt. Aby jednak w otoczeniu panowała harmonia, warto dobrze przemyśleć kolorystykę ogrodu. Dzięki odpowiednim połączeniom kolorystycznym można nie tylko stworzyć wyjątkowe kompozycje, ale również optycznie uwydatnić czy rozświetlić rabaty. W jaki sposób dobierać kolory roślin do stylistyki ogrodu czy elementów architektonicznych? Jak kolory w ogrodzie oddziałują na nasze samopoczucie?

Kolory w ogrodzie – znaczenie

Kolory to jeden z podstawowych czynników kształtujących charakter ogrodu. Pozwalają one nadać zielonemu zakątkowi odpowiedni charakter i wydobyć z niego to, co najpiękniejsze. Dzięki akcentom kolorystycznym możemy podkreślić największe atuty ogrodu i odwrócić uwagę od mniej reprezentacyjnych elementów otoczenia. Kolory w ogrodzie wpływają na optyczne postrzeganie przestrzeni. Decydują o tym, na jakie elementy zwracamy uwagę. Poprzez dobór odpowiednich kolorów na rabatach można stworzyć wrażenie harmonii, elegancji czy naturalności. Kolory w ogrodzie pomagają też spajać lub oddzielać poszczególne części otoczenia

Ciepłe kolory warto stosować w rozległych ogrodach – pomagają optycznie zmniejszyć przestrzeń i nadać jej nieco bardziej kameralny charakter. Intensywne, ciepłe kolory silnie przyciągają wzrok, dlatego najlepiej stosować je w pobliżu elementów, które chcemy uwypuklić (np. rzeźb ogrodowych, fontann). Świetnie podkreślą również wszelkie chropowate powierzchnie czy skarpy. 

Chłodne kolory znajdują zastosowanie przede wszystkim w niewielkich ogrodach. Dzięki nim ogród wydaje się bardziej okazały. Warto używać ich w pobliżu obrzeży czy pergoli oraz wszędzie tam, gdzie chcemy ukryć nierówności.

Cieniste zakamarki ogrodu możemy rozjaśnić za pomocą chłodnych kolorów i bieli. Miejsca silnie nasłonecznione należy natomiast podkreślić roślinami i dekoracjami w jaskrawych barwach, np. czerwonej, pomarańczowej. 

Pamiętajmy – elementy w jasnych odcieniach dodają lekkości kompozycjom, a te w ciemnych czynią je bardziej statycznymi i eleganckimi.

Kolory w ogrodzie a styl 

Kolorystyka ogrodu jest ściśle powiązana ze stylem, w jakim został zaprojektowany zielony zakątek. Aby uzyskać zamierzony efekt, niejednokrotnie konieczne jest użycie określonej palety barw. 

Jednym ze stylów silnie oddziałujących na kolory w ogrodzie jest styl rustykalny (wiejski). Ogród stworzony w takim stylu powinien wyróżniać się niezwykle bogatą kolorystyką. W ogrodzie rustykalnym korzysta się niemal z całej gamy kolorystycznej, a na rabatach łączy się wiele kolorów. Rośliny w kontrastowych barwach tworzą wyraziste akcenty barwne. 

Z kolei w stylu śródziemnomorskim kolorystyka ogrodu utrzymana jest w ciepłych i pastelowych barwach. Dominują nasadzenia i aranżacje w odcieniach czerwieni, żółci, różu, brązu, fioletu – przełamane bielą i błękitem. 

Ogród nowoczesny cechuje bardziej oszczędna i stonowana kolorystyka. Na pierwszy plan wysuwa się zieleń, szarość, czerń lub biel. Niekiedy aranżacje ożywiają pojedyncze elementy w wyrazistych kolorach – czerwone, pomarańczowe itp. 

Kolory w ogrodzie francuskim dają wrażenie harmonii i elegancji. W takim ogrodzie tworzy się jednobarwne dywany kwiatowe w wyrazistych kolorach (np. czerwone). Wykorzystuje się różne odcienie, tak by uzyskać efekt łagodnego przechodzenia jednych kolorów w drugie. Kolorystykę ogrodu podkreśla naturalnie padające światło. 

Jak łączyć kolory w ogrodzie?

Kolory w ogrodzie można łączyć na różne sposoby. Za najpopularniejsze i najbardziej udane uznaje się połączenia:

  • kontrastujące (niebieski i żółty, czerwony i niebieski, żółty i fioletowy, czerwony i żółty) – tego typu połączenia dają silny i wyrazisty efekt. Kontrastujące połączenia dobrze wyglądają w przypadku formalnych kompozycji – gdy zależy nam na podkreśleniu granic i kształtów. 
  • uzupełniające (biały, różowy, niebieski i fioletowy) – tworzą żywe, naturalne kompozycje.
  • stopniowane (np. czerwony, pomarańczowy i żółty; fioletowy, niebieski i zielony) – takie połączenia dają wrażenie harmonii. Świetnie wyglądają zwłaszcza na rozległych rabatach. 

Zieleń w ogrodzie jest kolorem uniwersalnym, który pasuje do wszystkich kompozycji. Wszechstronne zastosowanie w ogrodzie znajduje biel, która jako kolor neutralny może stworzyć wspaniałe tło dla roślin w innych barwach. Jeśli zależy nam na podkreśleniu intensywności czerwonych czy fioletowych kwiatów, w ich otoczeniu możemy posadzić białe rośliny. Dodatkowo biel warto stosować do oddzielenia od siebie roślin w mocnych, kontrastujących barwach. 

Intensywne kolory w ogrodzie lepiej stosować z umiarem. Nasycone barwami czerwone czy pomarańczowe rośliny sprawdzą się w roli soliterów, ożywiających kompozycje. Jeśli natomiast stworzymy z nich rozległe nasadzenia, efekt może okazać się przytłaczający. 

Warto pamiętać, że uzyskanie określonego efektu kolorystycznego będzie możliwe tylko wtedy, gdy okres kwitnienia roślin znajdujących się w sąsiedztwie będzie przynajmniej częściowo się pokrywał. Kolory na rabatach trzeba dobierać w taki sposób, by ogród prezentował się atrakcyjnie przez cały rok. Warto więc szukać roślin, których barwy zmieniają się wraz z nastaniem kolejnych pór roku. Kolory jesieni w ogrodzie tworzą niesamowite pejzaże.

Kolorystyka ogrodu uzależniona jest jednak nie tylko od roślin, ale także od elementów architektonicznych i dekoracji. Ich kolory muszą współgrać z kolorami roślin. Nie najlepszym pomysłem jest mieszanie elementów w różnych kolorach, ale stosowanie tylko jednej barwy też może przynieść niepożądany efekt. Jeśli planujemy wykorzystać w ogrodzie kilka kolorów, wybierzmy dekoracje wykonane z jednego materiału. Zwykle najlepszym rozwiązaniem okazuje się wybór jednego lub dwóch dominujących kolorów w ogrodzie. Kolor ogrodzenia dobierzmy do barwy budynku. Jeżeli natomiast kompozycja kolorystyczna wydaje nam się zbyt monotonna, ożywmy ją niewielkimi elementami w jaskrawych barwach. 

Ciekawym pomysłem jest tworzenie jednokolorowych (monochromatycznych) rabat lub całych ogrodów utrzymanych w jednej kolorystyce. Przy tworzeniu rabat jednokolorowych warto zadbać o dużą różnorodność form, faktur czy odcieni – dzięki temu cała kompozycja nie będzie nudna i monotonna. Lepiej unikać jednogatunkowych nasadzeń i postawić na różnorodne drzewa, krzewy, byliny i kwiaty. Wybrany kolor może dotyczyć nie tylko kwiatów, ale również liści. Kolorystykę ogrodu można dodatkowo podkreślić rzeźbami czy elementami architektonicznymi. Warto wykorzystać także pojedyncze dekoracje w kontrastujących barwach jako akcent kolorystyczny, który przełamie kompozycję i wybije się na pierwszy plan. 

Wpływ kolorów w ogrodzie na samopoczucie

  

Kolory w ogrodzie mają niebagatelny wpływ nie tylko na wygląd otoczenia, ale również na nasze samopoczucie. Odpowiednia kolorystyka ogrodu zachęca do przebywania na świeżym powietrzu i sprawia, że wypoczynek zamienia się w swoistą terapię. Według psychologów barwy oddziałują na reakcje fizjologiczne, m.in. wartość ciśnienia, szybkość oddechów. W ten sposób mogą modyfikować poziom pobudzenia i wpływać na reakcje emocjonalne. Z różnorodnego oddziaływania kolorów na nastrój i samopoczucie korzysta hortiterapia. Za sprawą przemyślanego doboru kolorów przydomowe otoczenie możemy zamienić w prawdziwy ogród terapeutyczny. Jakie działanie mają poszczególne barwy?

  • czerwony – dodaje energii, pobudza do działania, wyzwala postawę proaktywną, wywołuje silne emocje, pobudza zmysły.
  • pomarańczowy – poprawia nastrój, rozwesela, pobudza do działania.
  • zielony – uspokaja, poprawia koncentrację, ułatwia koordynację ruchową, zmniejsza napięcie, przywraca wewnętrzną harmonię.
  • żółty – poprawia nastrój, napawa optymizmem, pobudza do działania, dodaje pewności siebie.
  • niebieski – relaksuje, wycisza, łagodzi napięcie, odpręża, sprzyja kontemplacji.
  • fioletowy – skłania do refleksji, tonuje emocje, pobudza kreatywność, wywołuje melancholię.
  • różowy – niweluje stres i zmęczenie, łagodnie pobudza, zwiększa poczucie bezpieczeństwa
  • biały – łagodzi napięcie, uspokaja, przywraca równowagę.

Wiedzę o wpływie barw na samopoczucie warto wykorzystać przy projektowaniu ogrodu. Jeśli zależy nam na stworzeniu przytulnego kącika wypoczynkowego, zaplanujmy w otoczeniu niebieskie i białe nasadzenia. Przy wejściu do ogrodu i domu zadbajmy o pozytywnie nastrajające żółte czy pomarańczowe akcenty. Dla uzyskania pełnej harmonii w otoczeniu pamiętajmy o tonowaniu emocji. Energetyzujące czerwone i pomarańczowe elementy łączmy z bielą czy błękitem. Wtedy z pewnością nasz ogród będzie nie tylko barwny, ale również przepełniony dobrą energią.