Kwiaty to nieodzowny element ogrodu – to właśnie one zdobią rabaty, ubarwiają otoczenie i roztaczają wokół wspaniałą woń. Piękno kwiatów jest jednak bardzo ulotne. Zwykle już po upływie kilku miesięcy rośliny jednoroczne bezpowrotnie tracą cały swój blask. A gdyby tak móc cieszyć się urokiem kwitnących roślin przez długie lata? Przedstawiamy najpiękniejsze kwiaty wieloletnie do ogrodu.
Jeżówki
Jeżówki to jedne z najbardziej efektownych wysokich kwiatów wieloletnich do ogrodu. Rośliny te, należące do rodziny astrowatych, pochodzą z Ameryki Północnej. W ogrodach największą popularnością cieszy się jeżówka purpurowa, osiągająca do 1,5 m wysokości. Jeżówka swoją nazwę zawdzięcza charakterystycznym kwiatostanom w kształcie koszyczków z wypukłym, dużym środkiem – przypominającym jeża. Jej pędy są sztywne, a liście jajowato-lancetowate, łukowato wygięte. Kwiaty u odmiany dzikiej mają barwę fioletoworóżową lub purpurową. U odmian hodowlanych mogą być białe, pomarańczowe, różowe czy czerwone.
Jeżówka jest niewymagającą rośliną wieloletnią do ogrodu – wystarczy jej przeciętna piaszczysta lub gliniasta gleba ogrodowa, o umiarkowanej wilgotności oraz słoneczne lub półcieniste stanowisko. Jeżówka kwitnie od lipca do października. Jest rośliną miododajną – przyciągającą owady. Bardzo dobrze prezentuje się w połączeniu z innymi wysokimi kwiatami wieloletnimi (np. dzielżanami, astrami czy floksami) w ogrodach w stylu wiejskim. Może być wykorzystywana jako roślina lecznicza i bukietowa.
Astry
Astry stanowią dużą i bardzo zróżnicowaną grupę rabatowych kwiatów wieloletnich do ogrodu. Wśród nich znajdziemy zarówno gatunki kwitnące wiosną (aster alpejski), latem (aster gawędka), jak i jesienią (aster nowobelgijski, aster nowoangielski). Astry mają drobne, koszyczkowe kwiaty w całej palecie barw (fioletowe, różowe, białe, czerwone, niebieskie). Osiągają wysokość od 20 cm do nawet 2 m. Preferują stanowiska słoneczne, o przepuszczalnym, żyznym, wilgotnym, wapiennym podłożu.
Astry stanowią barwne uzupełnienie rabatowych kompozycji z bylinami ogrodowymi (np. dzielżanami, ostróżkami, jeżówkami, rozchodnikami) i kwiatami jednorocznymi. Większe odmiany mogą tworzyć tło dla innych roślin, mniejsze świetnie nadają się na obwódki rabat czy skalniaki. Nadają się na kwiaty cięte. Wyższym odmianom należy zapewnić podpory. Co kilka lat warto przeprowadzić odmładzanie roślin – podzielić kępę i przesadzić kwiaty na nowe stanowisko.
Piwonie
Piwonie to nieco zapomniane rośliny wieloletnie do ogrodu, wyróżniające się okazałymi, ozdobnymi kwiatami. W ogrodach najczęściej uprawiane są odmiany mieszańcowe piwonii chińskiej, które zwykle osiągają wysokość max. 1 m. Piwonie kwitną od maja czerwca. Kwiaty piwonii, pojawiające się od maja do czerwca, są duże (ok. 15 cm) – białe, różowe, purpurowe, żółte, czerwone. Często wyróżniają się oryginalną budową. Zwykle przyjemnie pachną, dlatego piwonie można wykorzystać do stworzenia kącika zapachowego w ogrodzie.
Piwonie najlepiej sadzić jako solitery na stanowiskach słonecznych. Wymagają żyznych, średnio ciężkich gleb, o pH 5-6. Podłoże dla piwonii musi być dobrze przepuszczalne i umiarkowanie wilgotne. Po posadzeniu na nowym miejscu piwonie mogą potrzebować kilku lat, zanim zakwitną. Na zimę warto zapewnić im ochronę przed mrozami.
Liliowce
Liliowce to piękne, mało wymagające i wyjątkowo długowieczne kwiaty wieloletnie do ogrodu. Mogą rosnąć na jednym stanowisko nawet przez kilkadziesiąt lat. Liliowce kwitną od maja do września. Ich uprawa nie jest skomplikowana. Mogą rosnąć zarówno w słońcu, jak i półcieniu. Radzą sobie na stanowiskach suchych i lekko podmokłych.
Liliowce osiągają wysokość 60-80 cm. Ich niewątpliwą ozdobą są dzwonkowate kwiaty, które mogą być m.in. żółte, pomarańczowe, czerwone czy wielokolorowe. Odmiany liliowców różnią się także wielkością kwiatów – największe mają średnice ponad 11,5 cm.
Liliowce efektownie wyglądają posadzone na rabatach, w rzędach lub grupach oraz w okolicach zbiorników wodnych. Są to też odpowiednie kwiaty wieloletnie do uprawy w pojemnikach. Pojedyncze kwiaty kwitną tylko jeden dzień, jednak wciąż pojawiają się nowe.
Szałwie
Szałwie to niewielkie kwiaty wieloletnie do ogrodu, należące do rodziny jasnowatych. Na rabatach bylinowych szczególnie często uprawiana jest szałwia omszona, wyróżniająca się fioletowymi kwiatami zebranymi w kłosy. Odmiany ogrodowe mogą mieć również barwę białą, różową czy niebieską. Charakterystyczną cechą szałwii omszonej są srebrzyste włoski pokrywające dolną stronę liści. Roślina osiąga wysokość 30-80 cm. Kwitnie od maja do sierpnia. Szałwia omszona preferuje stanowiska słoneczne z suchym i lekkim podłożem. Po przekwitnięciu należy ją przyciąć.
Szałwia omszona to bylina ogrodowa polecana do obsadzania obwódek rabat, murków i skalniaków. Nadaje się również do uprawy w pojemnikach. Oprócz szałwii omszonej w ogrodzie można posadzić również szałwię lekarską, która jest cenioną roślina leczniczą.
Dzielżany
Dzielżany to wysokie (do 150 cm) rośliny wieloletnie do ogrodu, z kwiatami zebranymi w koszyczki w kolorze żółtym, pomarańczowym lub czerwono-brązowym. Byliny te kwitną w okresie od lipca do października. Najlepiej czują się na stanowiskach słonecznych, z żyznym i umiarkowanie wilgotnym podłożem.
Dzielżany w ogrodzie warto posadzić z innymi wysokimi bylinami ogrodowymi, takimi jak rudbekie, floksy, krwawniki, jeżówki, astry.
Pysznogłówki
Pysznogłówki to oryginalne kwiaty wieloletnie do ogrodu, które mogą znacznie urozmaicić i ubarwić bylinowe kompozycje. W naturze rośliny te występują na suchych obszarach Ameryki Północnej. Pysznogłówki mogą osiągnąć wysokość nawet 160 cm. Byliny te przyciągają uwagę ze względu na wyjątkowe postrzępione kwiaty, tworzące pióropusze. Swoje walory ozdobne zawdzięczają również intensywnym kolorom kwiatów (czerwonym, fioletowym, różowym, purpurowym). Te pachnące kwiaty wieloletnie do ogrodu wydzielają przyjemną cytrusową woń, wabiącą owady. Pysznogłówki kwitną latem – od czerwca do sierpnia. Należy zapewnić im słoneczne stanowisko i żyzne, lekko wilgotne podłoże. Rośliny te mają tendencję do rozrastania się, dlatego trzeba kontrolować ich wzrost.
Pysznogłówki mogą stanowić silny akcent kolorystyczny na rabacie bylinowej. Warto sadzić je razem z krwawnikami, rudbekiami czy floksami.
Kosaćce
Kosaćce (irysy) to jedne z najpiękniejszych bylin ogrodowych, wyróżniające się dużymi (średnica: 5-18 cm) nietypowo uformowanymi kwiatami. Płatki zewnętrzne ułożone są poziomo lub zwisają w dół, a wewnętrzne, wzniesione ku górze, tworzą kopułę. Dodatkową ozdobą irysów są wąskie, długie liście. U irysów bródkowych na zewnętrznych płatkach wzdłuż nerwu głównego widoczne są charakterystyczne szczoteczkowate włoski, zwane bródką.
Kosaćce osiadają wysokość 10-80 cm. Nie należą do wymagających roślin wieloletnich do ogrodu. Zwykle wystarczy im przeciętna, przepuszczalna ziemia i stanowisko słoneczne lub półcieniste. Niektóre odmiany (np. irys syberyjski) preferują gleby wilgotne.
Irysy kwitną wiosną (od maja do czerwca), dlatego dobrze komponują się z wiosennymi roślinami cebulowymi. Kwiaty te polecane są również do ogrodów nowoczesnych i naturalistycznych. Mogą być uprawiane na skalniakach, w pobliżu oczek wodnych i w pojemnikach.
Ostróżki
Ostróżki ogrodowe to popularne kwiaty wieloletnie, znane przede wszystkim z ogrodów w stylu wiejskim. Rośliny te osiągają wysokość 1-2 m. Mają sztywne pędy i okazałe, dekoracyjne, pierzaste liście. Największą ozdobą ostróżek są jednak wiechowate kwiatostany z gęstymi pięciopłatkowymi niebieskimi kwiatami. Dużą popularnością cieszą się odmiany ostróżki o kwiatach białych i fioletowych. Ostróżki kwitną w okresie od lipca do września. Potrzebują żyznego, lekko wilgotnego podłoża i słonecznego, osłoniętego stanowiska. Ze względu na osiąganą wysokość trzeba zapewnić im podpory. Po kwitnieniu należy przyciąć rośliny, by jesienią zakwitły ponownie. Młode rośliny warto zabezpieczyć przed mrozami.
Ostróżki prezentują się wspaniale w jednogatunkowych grupach, posadzone wzdłuż ścian budynków, ogrodzeń. Dobrze komponują się z rudbekiami, jeżówkami, różami czy łubinami.
Floksy
Floksy wiechowate to łatwe w uprawie, przyjemnie pachnące kwiaty wieloletnie do ogrodu, wywodzące się z Ameryki Północnej. Floksy osiągają wysokość ok. 1 m. Na sztywnych pędach znajdują się wiechowate kwiatostany, które mogą mieć barwę białą, różową, niebieską czy czerwoną. Popularne są także odmiany dwukolorowe. Dodatkową ozdobą roślin są także długie, lancetowate liście. Floksy wiechowate kwitną od lipca do października. Wymagają wilgotnych, przepuszczalnych gleb. Najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych, ale poradzą sobie również w półcieniu.
Floksy wiechowate to nieodzowny element wiejskiego ogrodu. Można łączyć je z innymi letnimi bylinami ogrodowymi. Ciekawie wyglądają także kompozycje stworzone z samych floksów.
Kwiaty wieloletnie do ogrodu zachwycają bogactwem form i kolorów. Ułatwiają też osiągnięcie trwałych rezultatów w ogrodzie przy niewielkim wysiłku. Nie powinno więc ich zabraknąć w przydomowej zielonej oazie.