Projektowanie ogrodu to pierwszy, a zarazem kluczowy, etap tworzenia wyjątkowej zielonej oazy. Dobry projekt ogrodu pozwala przelać na papier i zwizualizować wizję inwestorów. Praca architekta krajobrazu zaczyna się od przygotowania projektu koncepcyjnego. Jaki jest cel jego tworzenia i co powinien zawierać? Czym projekt koncepcyjny ogrodu różni się od wykonawczego?

Projekt koncepcyjny ogrodu – od wizji do realizacji

Projektowanie ogrodu to wbrew pozorom dosyć skomplikowane zadanie. Dobrze zaprojektowany ogród musi być dostosowany do warunków przyrodniczych i zagospodarowania terenu, potrzeb i oczekiwań inwestorów, a ponadto spójny pod względem stylu, kolorystyki i aranżacji. 

Samodzielne zaprojektowanie ogrodu marzeń obarczone jest dużym ryzykiem błędów i niepowodzeń, co w konsekwencji często powoduje nie tylko rozczarowanie, ale też pociąga za sobą wysokie koszty związane z późniejszą modernizacją ogrodu. Właśnie dlatego projekt ogrodu najlepiej zlecić specjaliście, który fachowym okiem spojrzy na nasze wyobrażenia i pomoże nam dostosować je do warunków terenowych i naszych możliwości finansowych. 

Praca z projektantem zwykle rozpoczyna się od wstępnej inwentaryzacji terenu i rozmowy na temat naszych oczekiwań. Do sporządzenia projektu ogrodu niezbędne jest dostarczenie mapy geodezyjnej działki, wykonanie pomiarów i przeprowadzenie badania gleby. Pozwala to architektowi zgromadzić dane konieczne do wykonania projektu. 

Projekt koncepcyjny ogrodu – jak wygląda?

Niemal każdy z inwestorów ma pewne wyobrażenie, co do tego jak powinien wyglądać jego przyszły ogród. Projektowanie ogrodu rozpoczyna się od stworzenia jego koncepcji. Koncepcja ogrodu to po prostu pomysł/wizja inwestorów, na podstawie którego przygotowywany jest projekt. Projekt koncepcyjny ogrodu to wstępny szkic, schematyczny plan przyszłego ogrodu. Stanowi graficzne przedstawienie zagospodarowania terenu. Dzięki niemu można przekonać się, jak planowane rozwiązania sprawdzą się w naszym ogrodzie oraz czy cała wizja będzie spójna i zgodna z naszymi oczekiwaniami i upodobaniami. 

Projekt koncepcyjny ogrodu pozwala zweryfikować swoją wizję i w razie potrzeby wprowadzić niezbędne modyfikacje. Wykonywany jest głównie w celach poglądowych i ma on służyć przede wszystkim inwestorom. Projekt koncepcyjny może być wykonany w sposób tradycyjny (odręcznie) lub w programie komputerowym. Jego głównym celem jest całościowe ukazanie charakteru i przestrzennego układu ogrodu. Pozwala ustalić położenie poszczególnych elementów na działce i względem siebie. Akceptacja projektu koncepcyjnego jest niezbędna do stworzenia ostatecznego projektu wykonawczego ogrodu. 

Do przygotowania projektu koncepcyjnego niezbędne jest zgromadzenie szczegółowych informacji na temat:

• – terenu ogrodu i jego bieżącego zagospodarowania,
• – stylu życia i składu rodziny (np. obecności dzieci, osób starszych),
• – upodobań dotyczących roślin i stylu ogrodu,
• – preferowanego sposobu spędzania wolnego czasu i przeznaczenia ogrodu,
• – możliwości pielęgnacyjnych i finansowych.

Projekt koncepcyjny ogrodu – z czego się składa?

Typowy projekt koncepcyjny ogrodu zawiera:

• - Rzut 2D w kolorze (zwykle w skali 1:100) – plan ogrodu widzianego z góry z podziałem na strefy i naniesionymi, oznaczonymi najważniejszymi elementami (roślinami, trawnikiem, elementami architektonicznymi, ścieżkami, nawierzchniami) oraz legendą.

• - Wykaz gatunków roślin – lista wszystkich roślin wykorzystanych w ogrodzie, wraz z ich lokalizacją na planie. Czasami projekt koncepcyjny może być też wzbogacony o miniatury zdjęć, które ułatwiają inwestorom wyobrażanie sobie rzeczywistego wyglądu roślin w ich przyszłym ogrodzie. Lista roślin nie zawsze znajduje się jednak w projekcie koncepcyjnym – zależy to od projektanta.

• - Ogólny opis koncepcji ogrodu i stylistyki – zarys całej koncepcji ogrodu wraz z założonymi rozwiązaniami stylistycznymi.

• - Wizualizacje, makiety – projekt koncepcyjny może być wzbogacony o trójwymiarowe modele lub wizualizacje poszczególnych fragmentów ogrodu. Pozwalają one lepiej wyobrazić sobie przyszły wygląd ogrodu i obejrzeć go z różnych perspektyw. 

W projekcie koncepcyjnym powinny znaleźć się wszystkie najważniejsze dane dotyczące wyglądu i układu przyszłego ogrodu. Należą do nich: 

• Podział ogrodu na strefy – wydzielone strefy w ogrodzie i ich funkcje, np.:

– reprezentacyjna – ogródek frontowy, 

– wypoczynkowa – z meblami wypoczynkowymi, huśtawką, grillem,

– dziecięca – plac zabaw, boisko,

– użytkowa – warzywnik, sad, ogródek ziołowy,

– gospodarcza – składzik na narzędzia, garaż, kosz,

– ciągi komunikacyjne – ścieżki i alejki

– izolująca – żywopłoty, szpalery drzew

• Kolorystyka i stylistyka ogrodu – zastosowane w ogrodzie połączenia kolorystyczne, użyte materiały, styl i charakter całego ogrodu (np. japoński, naturalistyczny, śródziemnomorski)

• Nawierzchnie i ścieżki – lokalizacja i materiały

• Elementy małej architektury – np. grill, altana, pergola, taras

• Oświetlenie

• Dekoracje

• Istniejące elementy – znajdują się na działce elementy i budynki.

Warto pamiętać, że projekt koncepcyjny ogrodu nie zawiera żadnych szczegółowych informacji niezbędnych do jego realizacji, takich jak np. liczba, odmiany, rozstaw roślin, ilość materiałów budowlanych, specyfika nawierzchni, prognozowane koszty wykonania. 

Projekt koncepcyjny a projekt techniczny – różnice

Kompleksowy projekt ogrodu składa się z projektu koncepcyjnego i wykonawczego (technicznego). Projekt koncepcyjny ogrodu przedstawia jedynie wstępne założenia, które mogą jeszcze ulec zmianie podczas pracy z projektantem. Nie jest więc zobowiązujący i wymaga uszczegółowienia przed przystąpieniem do pracy i zakładaniem ogrodu. Projekt koncepcyjny jest uproszczony i schematyczny. Rośliny i elementy architektoniczne przedstawione są w nim w formie symboli i plam kolorystycznych.

Na podstawie projektu koncepcyjnego tworzy się projekt techniczny (wykonawczy), który może służyć nie tylko inwestorom, ale przede wszystkim przyszłym wykonawcom. Projekt techniczny wykonywany jest dopiero po ostatecznym zatwierdzeniu przez inwestora projektu koncepcyjnego. Projekt wykonawczy ogrodu jest przede wszystkim dużo bardziej szczegółowy niż koncepcyjny. Znajdują się w nim nie tylko dokładne informacje na temat wyglądu ogrodu, ale również ścisłe wytyczne techniczne niezbędne do realizacji projektu. 

Projekt wykonawczy składa się z rzutu ogrodu z góry – z dokładnie zwymiarowanymi i zlokalizowanymi wszystkimi elementami. Dodatkowo wzbogacony jest o projekty częściowe. Zawiera rysunki techniczne, tabele, przekroje, parametry, przebieg i wizualizacje poszczególnych elementów ogrodu (np. rabat, nawierzchni, oświetlenia, systemu nawadniania, architektury ogrodowej). Znajdują się w nim także szczegółowe informacje na temat ilości i rodzaju niezbędnych materiałów oraz spis roślin (wraz z liczbą, odmianami, rozstawem, wskazówkami pielęgnacyjnymi). Do projektu technicznego ogrodu dołączony jest również kosztorys.  

Jeśli jednak chcemy odłożyć zakładanie ogrodu na później, możemy poprzestać tylko na projekcie koncepcyjnym.

Dobra koncepcja ogrodu to klucz do stworzenia wymarzonej zielonej przestrzeni. Aby cieszyć się pięknym i funkcjonalnym ogrodem przez lata, warto więc skorzystać z pomocy specjalistów, którzy przygotują profesjonalny projekt koncepcyjny dostosowany do naszych potrzeb.