Niskie temperatury, śnieg, lód – trawnik w zimie jest narażony na wiele niekorzystnych czynników środowiskowych. Aby murawa bez problemu zniosła trudne zimowe warunki, wymaga starannej pielęgnacji jeszcze jesienią. Odpowiednie przygotowanie trawnika do zimy pozwoli mu przetrwać mroźne dni, aby wiosną znów mógł zachwycać soczystą zielenią. Jak dbać o trawnik jesienią? Przedstawiamy podstawowe zasady przygotowania trawnika do zimy. 

Jak przygotować trawnik do zimowania? 

Zima dla trawnika, podobnie jak dla większości roślin ogrodowych, to czas spoczynku. Po okresie intensywnego wzrostu jesienią trawy kończą wegetację. Nie znaczy to jednak, że o tej porze roku trawnik nie potrzebuje już żadnych zabiegów. Wręcz przeciwnie – jesienią warto szczególnie o niego zadbać. To bowiem od podjętych teraz działań w dużej mierze zależy wygląd i kondycja trawnika wiosną.

Właściwe przygotowanie trawnika do zimy zwiększa odporność traw na działanie niekorzystnych czynników środowiskowych, a w konsekwencji znacznie minimalizuje ryzyko wystąpienia uszkodzeń mrozowych i chorób (np. pleśni śniegowej). Dodatkowo jesienne zabiegi na trawniku pomagają trawom wiosną szybko wznowić wegetację, a całej murawie zregenerować się i odzyskać atrakcyjny wygląd. 

Terminy zabiegów pielęgnacyjnych na trawniku należy zawsze dostosować do aktualnych warunków pogodowych. Gdy jesień jest ciepła, trawy później kończą wegetację. Jesienna pogoda potrafi jednak zaskoczyć, dlatego lepiej zbytnio nie zwlekać z przygotowaniem trawnika do zimy. Większość zabiegów najlepiej wykonać pod koniec września lub w pierwszej połowie października. W sprzyjających warunkach można jednak część prac przeprowadzić jeszcze w listopadzie. 

Jak pielęgnować trawnik jesienią?

Jak przygotować trawnik do zimowania? Oto najważniejsze zabiegi, jakie powinniśmy wykonać na trawniku jesienią. 

Ostatnie koszenie trawnika przed zimą

Jesienne koszenie trawnika to jeden z najważniejszy zabiegów, jakie należy wykonać przed zimą. Jesienią trawa rośnie wolniej, dlatego już na początku września można ograniczyć częstotliwość jej koszenia. Ostatnie koszenie trawnika – w zależności od pogody – należy przeprowadzić pod koniec października lub na początku listopada. Zdarza się jednak, że jesienią – ze względu na słoneczną i ciepłą pogodę – trawy wciąż intensywnie rosną. W takim przypadku koszenie zwykle należy powtórzyć.

Jesienią warto zwiększyć wysokość koszenia. Zbyt niskie koszenie może zwiększyć ryzyko przemarzania korzeni traw. Z drugiej strony nie powinniśmy pozostawiać trawy zbyt wysokiej – grozi to rozwojem chorób grzybowych, zwłaszcza pleśni śniegowej. Optymalna wysokość, na jaką należy skosić trawnik jesienią, to 3-4 cm. Pokosu nie należy pozostawiać na murawie – skoszona trawa zalegająca pod warstwą śniegu może gnić. 

Jesienne nawożenie trawnika

Duży wpływ na zimowanie traw ma odpowiednie nawożenie murawy. Jesienne nawożenie trawnika ma na celu głównie wzmocnienie traw przed nadejściem mrozów. Jesienią trawnik należy zasilać nawozami bogatymi w potas i fosfor. Pierwiastki te zwiększają odporność traw na niskie temperatury i choroby, poprawiają ich krzewienie i pobudzają rozbudowę systemu korzeniowego. Jesienią nie należy za to stosować nawozów bogatych w azot, który pobudza trawy do dalszego wzrostu. Jesienne nawożenie trawnika najlepiej przeprowadzić na początku października. 

W jaki sposób przygotować trawnik do zimy? Jesień to odpowiednia pora na wykonanie nawożenia organicznego. Raz na 3-4 lata warto zasilić trawę obornikiem. Nawóz ten należy stosować dopiero po pierwszych przymrozkach, czyli zwykle w okolicach drugiej połowy listopada. 

Zwalczanie chwastów

Jesienią na trawniku często wciąż intensywnie rozwijają się chwasty. Jeśli ich teraz nie usuniemy, rozsieją się i wiosną znów pojawią się na naszej murawie. Podczas jesiennej pielęgnacji trawnika nie zaniedbujmy więc regularnego odchwaszczania. Zabieg ten najlepiej wykonywać mechanicznie. W razie potrzeby można zastosować specjalne opryski. 

Odstraszanie kretów

Jesień to okres wzmożonej aktywności kretów. Właśnie teraz ssaki te intensywnie żerują, tworząc na murawie nieestetyczne kopce. Najskuteczniejszą metodą zabezpieczenia trawnika przed tymi zwierzakami jest zamontowanie specjalnej siatki na krety. Zabieg ten należy wykonać jeszcze przed założeniem murawy. Jeśli nie chcemy naruszyć dojrzałego trawnika, do odstraszania kretów możemy wykorzystać specjalne urządzenia ultradźwiękowe. 

Wertykulacja i aeracja trawnika

W ramach przygotowania trawnika do zimowania warto przeprowadzić zabiegi wertykulacji i aeracji. Pozwalają one zwiększyć dopływ powietrza, substancji odżywczych i wody do korzeni traw, rozluźnić podłoże oraz pozbyć się warstwy nieprzepuszczalnego filcu, mchu i chwastów. Dzięki temu znacznie zmniejszają ryzyko obumierania traw i rozwoju pleśni śniegowej. 

Wertykulacja polega na pionowym nacięciu darni za pomocą wertykulatora lub grabi. Aerację, czyli napowietrzanie trawnika, wykonujemy na głębokości do 10 cm. Powstałe otwory można wypełnić piaskiem – pomoże to poprawić strukturę podłoża. Do zabiegu możemy wykorzystać widły, buty z kolcami lub specjalny aerator. Wertykulację i aerację trawnika najlepiej przeprowadzić na początku jesieni – już we wrześniu – trawnik potrzebuje bowiem trochę czasu na zregenerowanie się przed zimą. 

Grabienie opadłych liści
     

Opadające z drzew liście w ogrodzie to nie tylko problem estetyczny. Stosy niezagrabionych liści ograniczają dopływ promieni słonecznych i tlenu do murawy. Dodatkowo zalegające na trawniku wilgotne liście sprzyjają występowaniu chorób grzybowych i gniciu murawy. 

W sezonie jesiennym powinniśmy na bieżąco zagrabiać opadające liście na trawniku. Najlepiej używać do tego specjalnych narzędzi, które nie spowodują uszkodzenia traw (np. miotło-grabi). Na większych powierzchniach do sprzątania liści można wykorzystać specjalne odkurzacze i dmuchawy. 

Zebranych liści nie należy wyrzucać – można użyć ich do ściółkowania roślin lub przeznaczyć na kompost. W niezagospodarowanym miejscu w ogrodzie warto też pozostawić stos liści – to świetna zimowa kryjówka dla jeży. 

Wapnowanie trawnika

Jak przygotować trawnik przed zimą? Jeśli naszą murawę porasta mech, a trawa rośnie słabo, warto rozważyć przeprowadzenia wapnowania trawnika. Zabieg ten jest niezbędny, gdy pH podłoża wynosi poniżej 5,5. Wapnowanie pomaga przywrócić optymalny odczyn gleby i zahamować wzrost mchu i chwastów. Do wapnowania można użyć dolomitu lub kredy ogrodowej. 

Wapnowanie trawnika najlepiej przeprowadzić po zakończeniu sezonu wegetacyjnego, czyli w okresie od września do listopada. Warto pamiętać o zachowaniu przynajmniej kilkutygodniowego odstępu między stosowaniem nawozów wapniowych i nawozów mineralnych.

Zakładanie trawnika z rolki 

Jeśli nasza murawa nie wygląda zbyt atrakcyjnie, nie musimy czekać z jej renowacją aż do wiosny. Jeszcze jesienią warto uzupełnić ubytki w trawniku. Jesienią, aż do listopada, możemy też założyć trawnik z rolki. Trawnik założony o tej porze roku zdąży ukorzenić się przed zimą, a wiosną będzie prezentował się w pełnej krasie. 

Jak dbać o trawnik, gdy spadnie śnieg?

O trawnik powinniśmy dbać również wtedy, gdy pokryty jest grubą warstwą śnieżnego puchu. Unikajmy chodzenia po pokrytym śniegiem trawnikiem – może to spowodować uszkodzenie traw. Postarajmy się także nie przerzucać śniegu z chodników i ścieżek na murawę. 

Jeśli trawnik pokryła twarda skorupa lodowa, regularnie ją rozbijajmy – dzięki temu powietrze będzie mogło dotrzeć do korzeni traw. W pobliżu murawy nie wysypujmy soli do odladzania – może ona uszkodzić delikatne źdźbła. Dużo lepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie na oblodzonych ścieżkach piasku, który jest w pełni bezpieczny dla trawnika. 

O trawnik trzeba dbać przez cały rok. Właściwa pielęgnacja trawnika jesienią z pewnością zaprocentuje wiosną, gdy znów będziemy mogli podziwiać gładką i soczyście zieloną murawę.