Podlewając rośliny w ogrodzie, zużywamy tysiące litrów wody rocznie. Zamiast przeznaczać na ten cel ograniczone zasoby wody pitnej, znacznie rozsądniej wykorzystać darmową deszczówkę, która – niezagospodarowana – spływa z dachu do rynien, aby przepaść w odmętach kanalizacji. Dlaczego warto podjąć ten wysiłek? Jak zbierać deszczówkę i do czego ją spożytkować? 

Zalety wykorzystania deszczówki w ogrodzie

Wykorzystując deszczówkę w ogrodzie, zużywamy mniej wody pitnej, która stanowi najbardziej deficytowy towar na naszej planecie. Równocześnie płacimy mniejsze rachunki i oszczędzamy minimum kilkaset złotych rocznie. Przy okazji znika problem odprowadzania wody deszczowej, która może zalegać na działce, tworząc rozległe kałuże i doprowadzając do podtopień. Wykorzystanie darmowej deszczówki jest więc korzystne zarówno dla naszego portfela, jak i dla środowiska. 

     
Oszczędność i troska o ekologię to istotne, ale nie jedyne argumenty, które przemawiają za wykorzystaniem deszczówki w ogrodzie. Woda deszczowa jest miękka, nie zawiera chloru oraz nnych, szkodliwych dla roślin pierwiastków, który dominują w wodzie wodociągowej, ma temperaturę zbliżoną do temperatury powietrza i niskie pH (5,5-6,5). To wszystko sprawia, że jest doskonale przyswajalna przez rośliny. 

Jak wykorzystać deszczówkę w ogrodzie?

Najczęściej wykorzystujemy deszczówkę do podlewania ogrodu, w tym trawnika, krzewów i rabat, oraz roślin doniczkowych, które są hodowane w domu. Woda opadowa nadaje się również do mycia samochodu, napełniania zbiorników wodnych i różnego rodzaju prac porządkowych, na przykład mycia podjazdu, tarasu czy narzędzi ogrodowych.
      

Deszczówka może znaleźć zastosowanie zarówno w ogrodzie, jak i w gospodarstwie domowym. Z powodzeniem wykorzystamy ją do spłukiwania toalet, prania oraz mycia podłóg, a tym samym ograniczymy zużycie wody pitnej do absolutnego minimum. Aby w pełni cieszyć się tym rozwiązaniem, trzeba jednak zainwestować w sprawnie działającą instalację dualną oraz zaawansowany system do zbierania wody deszczowej.

   
Uwaga! Nie każde pokrycie dachu pozwala na bezpieczne wykorzystanie deszczówki w ogrodzie, a tym bardziej w gospodarstwie domowym. W przypadku dachów krytych azbestem należy bezwzględnie zrezygnować z tego rozwiązania. Montaż systemu do zagospodarowania wody opadowej będzie doskonałym pomysłem, jeśli pokrycie dachu wykonane zostało z dachówki ceramicznej albo łupku mineralnego.

Jak odzyskać wodę deszczową z rynien? Wybór i montaż zbieracza deszczówki

Najprostszym sposobem na odzyskiwanie deszczówki z rynny jest montaż zbieracza wody deszczowej, nazywanego również łapaczem lub odzyskiwaczem wody. To element instalowany na pionowej rurze spustowej, który umożliwia przekierowanie wody z rynny do umieszczonego obok zbiornika na deszczówkę. 

Najtańsze zbieracze deszczówki są wyposażone w odchylaną klapkę, która – po otwarciu – prowadzi strumień wody do podstawionego niżej zbiornika. Gdy pojemnik napełni się, należy zamknąć klapkę, aby skierować strumień z powrotem do kanalizacji. 

Większą wygodę zapewniają zbieracze deszczówki samoboobsługowe. Ich konstrukcja zapobiega przepełnieniu zbiornika; jeśli zawartość wody w naczyniu przekroczy określony poziom, strumień zostanie skierowany z powrotem do rury spustowej, tak by nadwyżka wody trafiła do odpływu. Większość zbieraczy automatycznych jest bardzo łatwa w montażu i nie wymaga przecinania rynny. Aby zainstalować urządzenie, wystarczy wywiercić niewielki otwór w rurze spustowej. 

A co jeśli w pobliżu rynny nie ma miejsca na zbiornik deszczówki? Rozwiązaniem tego problemu będzie zwykły wąż ogrodowy. Z jego pomocą podłączymy zbieracz do naczynia, które znajduje się w innej części ogrodu. 

Jak magazynować deszczówkę? Beczki i zbiorniki na deszczówkę

   
Deszczówkę gromadzimy w dostosowanych do tego celu zbiornikach z tworzywa sztucznego lub w drewnianych beczkach. Niewskazane jest użycie zbiorników metalowych (do wody mogą przedostawać się związki metali, które będą wchodzić w reakcję z obecnymi w deszczówce kwasami) i zbiorniki betonowe (z których wypłukiwany jest wapń). 

Wybierając zbiornik deszczówki, warto zwrócić uwagę na kilka kwestii. Ponieważ światło sprzyja rozwojowi glonów, pojemnik powinien być nieprzezroczysty i wyposażony w pokrywę. Szczelne zamknięcie ma również tę zaletę, że chroni zawartość zbiornika przed zanieczyszczeniem (liśćmi, gałązkami) i zapewnia bezpieczeństwo ciekawskim zwierzakom czy bawiącym się na podwórku dzieciom. Ze względów praktycznych warto wybrać model z kranikiem, który umożliwia szybki i wygodny pobór wody do konewki. Dodatkowo w zbiorniku można zainstalować pompę zanurzeniową, najlepiej z wbudowanym filtrem zapobiegającym przedostawaniu się zanieczyszczeń, która ułatwi korzystanie ze zgromadzonej wody i umożliwi podłączenie zraszaczy lub węża ogrodowego.

Kluczowe znaczenie ma wielkość zbiornika na deszczówkę. W ofercie zbiorników naziemnych znaleźć można naczynia o pojemności 300, 750, 1100, 1500, a nawet 2000 l. Niektóre modele są dostępne w wersji modułowej, co oznacza, że mogą być ze sobą łączone, tak aby uzyskać optymalną pojemność. 

Warto pamiętać, że zbiornik na deszczówkę może być integralnym elementem i ozdobą ogrodu. W sklepach dostępne są m.in. zbiorniki w nietypowych kształtach, które naśladują wygląd drewnianych beczek, greckich amfor, ogromnych donic i kamiennych obelisków, a także proste zbiorniki w stonowanych kolorach, które wtapiają się w otoczenie. 

Uwaga! Pojemnik na wodę powinien stanąć w miejscu zacienionym, aby nie rozwijały się w nim glony. Zimą należy go opróżnić, ponieważ zbiornik może pęknąć pod wpływem mrozu.

Podziemne systemy zbierania deszczówki w ogrodzie

Coraz więcej osób decyduje się na montaż zaawansowanego systemu odzyskiwania wody deszczowej, który pozwala korzystać z deszczówki zarówno w ogrodzie, jak i w domu (na przykład do prania czy spłukiwania toalet). Wprawdzie koszt takiej inwestycji jest nieporównanie wyższy niż zakup zwykłego zbiornika naziemnego (to wydatek rzędu kilku, a nawet kilkunastu tysięcy), ale z pewnością zwróci się w przyszłości – zwłaszcza, gdy w grę wchodzi duże gospodarstwo domowe.

Jak działają zaawansowane systemy zagospodarowania wody deszczowej? W tym przypadku woda odprowadzana jest do dużych zbiorników podziemnych, o pojemności nawet 20 tys. litrów, a następnie – dzięki zastosowaniu pompy elektrycznej – trafia do domowej instalacji wodnej lub/i systemu automatycznego nawadniania ogrodu. Zanim woda dotrze do zbiornika, zostaje oczyszczona z liści, gałązek oraz innych odpadów przez umieszczony w spływie filtr. Pracą całego układu zarządza elektroniczny system sterujący. Ponieważ zbiorniki znajdują się pod ziemią (lub opcjonalne w piwnicy), nie zajmuje cennego miejsca w ogrodzie. Jest to szczególnie istotne w przypadku ciasno zagospodarowanych działek. 

Wykorzystanie wody deszczowej w ogrodzie niesie ze sobą mnóstwo korzyści. Osoby, które wciąż wahają się, czy wdrożyć to rozwiązanie na własnym podwórku, z pewnością zainteresuje informacja, że coraz więcej polskich miast udziela dofinansowania na montaż domowego systemu odzyskiwania deszczu. W ramach uruchomionych przez nie programów można uzyskać nawet kilka tysięcy złotych wsparcia!