Piaszczysta ziemia nie sprzyja roślinom ogrodowym. Nawet w tak trudnych warunkach, przy odrobinie wysiłku, da się jednak stworzyć zachwycającą kwitnącą krainę. W jaki sposób poprawić strukturę gleby w ogrodzie? Jak założyć ogród na piaszczystej glebie?
Piaszczysta gleba w ogrodzie – właściwości
Gleba piaszczysta charakteryzuje się luźną strukturą, dużą przepuszczalnością i małą żyznością. Ma jasną barwę, rozsypuje się w palcach i nie daje się formować. Ziemia tego typu jest bardzo podatna na nagrzewanie, wysychanie i wymywanie. Piaszczysta gleba ma słabo rozwinięty kompleks sorpcyjny, przez co nie zatrzymuje wody i cennych składników pokarmowych. Składniki pokarmowe szybko ulegają wymyciu i przenikają do głębszych warstw ziemi – stając się w ten sposób niedostępne dla roślin. Piaszczysta gleba jest prawie pozbawiona żyznej warstwy próchniczej – niezbędnej dla prawidłowego rozwoju i wzrostu roślin. Ze względu na wymywanie jonów wapnia jest podatna na zakwaszenie. Wszystko to sprawia, że rośliny na glebie piaszczystej zwykle rosną słabiej, są bardziej narażone na choroby, działanie szkodników, przymarznięcie, suszę.
Wbrew pozorom piaszczysta ziemia w ogrodzie ma też swoje zalety. Jej luźna struktura zapewnia dobre napowietrzenie, a co za tym idzie – optymalny rozwój korzeni. Piaszczysta gleba ulega szybkiemu nagrzewaniu, dzięki czemu świetnie nadaje się do uprawy roślin pochodzących z ciepłych rejonów.
Jak poprawić strukturę piaszczystej gleby w ogrodzie?
Jeśli zamierzamy założyć ogród na ziemi piaszczystej, musimy zadbać o poprawienie struktury podłoża. Wymiana całej ziemi nie jest konieczna. By poprawić chłonność ziemi, najlepiej wzbogacić ją gliną. Na piaszczystym podłożu należy rozłożyć warstwę gliny (około 5 cm), a następnie przekopać ziemię za pomocą glebogryzarki. Dobrym rozwiązaniem może okazać się też zastosowanie humusu.
Kolejnym ważnym elementem przygotowania gleby piaszczystej do uprawy roślin jest jej użyźnienie za pomocą kompostu lub obornika. Nawozy organiczne stymulują rozwój próchnicy i wpływają dobroczynnie na kompleks sorpcyjny gleby. Nawożenie kompostem najlepiej przeprowadzać wiosną, a obornikiem jesienią.
Dobrym sposobem na zwiększenie żyzności piaszczystej ziemi w ogrodzie jest stosowanie nawozów zielonych. Tworzą go szybko rosnące rośliny, o dużej masie łodyg oraz liści. Po ścięciu ulegają one rozłożeniu, zasilając glebę w próchnicę. Na zielony nawóz na glebę piaszczystą idealnie nadają się rośliny motylkowe, np. wyka, łubin żółty, peluszka, seradela. Wysiew roślin należy przeprowadzić latem. Jesienią, po kwitnieniu, rośliny ścina się i przekopuje z wierzchnią warstwą ziemi. Tak przygotowane podłoże wiosną może służyć już do założenia ogrodu na piaszczystej glebie.
W poprawieniu właściwości gleby piaszczystej pomóc mogą także probiotyki glebowe. Przyspieszają one rozkład materii organicznej i tworzenie warstwy próchniczej oraz zwiększają odporność roślin na choroby i wysychanie.
Ogród na piaszczystej glebie – pielęgnacja
W ogrodzie na piaszczystej ziemi nie można zaniedbywać systematycznego podlewania i nawożenia. Rośliny rosnące na piasku wymagają niezbyt częstego, równomiernego podlewania. Zabieg ten należy przeprowadzać za pomocą konewki lub węża kroplującego. Wiosną i jesienią należy nawozić ziemię piaszczystą nawozami organicznymi. Ze względu na ich szybszy rozkład na glebach piaszczystych należy przykryć je nieco grubszą warstwą ziemi niż w przypadku gleb ciężkich. Zielony nawóz warto stosować co kilka lat. Rośliny na glebie piaszczystej można zasilać również nawozami mineralnymi. Najlepsze będą nawozy wieloskładnikowe o wolnym działaniu, które zapewnią roślinom stały dopływ cennych substancji. Zaleca się używanie dolnych dawek nawozów – ziemia piaszczysta nie jest w stanie efektywnie magazynować składników pokarmowych. Wskazane jest podzielenie nawozów mineralnych na co najmniej dwie dawki.
W ogrodzie na piaszczystej działce należy unikać częstego przekopywania gleby. Rośliny można ściółkować, by ułatwić zatrzymywanie wody. Warto okrywać rośliny wieloletnie przed zimą – na piaszczystym podłożu są one szczególnie narażone na przemarzanie. Pożądane są również regularne kontrole odczynu gleby – w przypadku zbyt dużego zakwaszenia ziemi, trzeba przeprowadzać okresowe wapnowanie.
Ogród na piaszczystej ziemi – zasady aranżacji
Piaszczysta gleba jest idealna do założenia ogrodu śródziemnomorskiego, hiszpańskiego, egzotycznego lub japońskiego. W ogrodzie na piasku można też z powodzeniem stworzyć wrzosowisko, łąkę kwietną, żwirowisko czy skalniak. Warto pomyśleć o uprawie niektórych roślin w pojemnikach lub na podwyższonych rabatach. Wygląd ogrodu na piaszczystej ziemi doskonale urozmaicą zioła, kaktusy czy drzewka cytrusowe rosnące w pojemnikach. Idealnemu ozdobami rabat na piaszczystej glebie będą głazy, kamienne rzeźby, wiklinowe i ceramiczne donice.
Rośliny na gleby piaszczyste
Co posadzić na piaszczystej ziemi w ogrodzie? Na glebach piaszczystych należy unikać sadzenia roślin wymagających czy jadalnych. W ogrodzie na piaszczystej ziemi najlepiej sprawdzą się rośliny w naturze porastające siedliska suche i słoneczne. Dobrym wyborem będą więc gatunki występujące w rejonie Morza Śródziemnego, na pustyniach, wydmach, suchych łąkach, żwirowiskach, terenach skalistych.
W ogrodzie na glebach piaszczystych z powodzeniem możemy uprawiać m.in.: rojnik, wrzos, jukę karolińską, lawendę wąskolistną, miłek wiosenny, macierzankę piaskową, rozchodnik, rudbekię, szałwię omszoną, smagliczkę skalną, nawłoć pospolitą, gipsówkę wiechowatą, krwawnik pospolity, gęsiówkę kaukaską, goździk piaskowy, dziewannę, rogownicę, pustynnik, mikołajka nadmorskiego, kocankę piaskową, zawciąg nadmorski, kocimiętkę. Ogród na piasku ubarwią ponadto rośliny jednoroczne: nagietek, kosmos, nasturcja, portulaka, maczek kalifornijski. Warto zasadzić także drzewa i krzewy na gleby piaszczyste (np. akację, brzozę brodawkowatą, jarząb pospolity, rokitnik pospolity, sumak octowiec, wierzbę, tamaryszek), iglaki (np. jałowiec płożący i pospolity, sosnę zwyczajną, świerk kłujący) oraz trawy (m.in. kostrzewę siną, wydmuchrzycę piaskową).
