Roztaczający się wokół zapach jaśminu, róż czy lawendy wprowadza do otoczenia wyjątkową atmosferę. W letnie i wiosenne dni nie ma nic przyjemniejszego niż napawanie się wspaniałym aromatem roślin. By w ogrodzie o każdej porze roku roznosiła się piękna woń, warto posadzić w nim pachnące rośliny. Jakie gatunki roślin wyróżniają się niepowtarzalnym aromatem? Jak założyć ogród zapachowy?
Zapach w ogrodzie – znaczenie
Magia ogrodu tkwi w możliwości odbierania go różnymi zmysłami. Za odczucia, jakie towarzyszą nam w ogrodzie, odpowiadają nie tylko jego walory wizualne, ale również właściwości zapachowe. Zapach w ogrodzie silnie oddziałuje na zmysły, relaksuje, łagodzi stres, wycisza. Unosząca się przyjemna woń podkreśla unikalny charakter ogrodu i oddziałuje na panującą w nim atmosferę. Zapachowy kącik w ogrodzie stwarza idealne warunki do wypoczynku i kontemplacji.
Możliwość napawania się różnymi aromatami jest ważnym elementem hortiterapii. Pachnące rośliny ogrodowe są szczególnie istotne dla osób, które nie mogą poznawać otoczenia innymi zmysłami (np. niewidomych).
Intensywna woń kwiatów przyciąga owady zapylające, dzięki którym ogród zaczyna tętnić życiem. Aromatyczne zioła można wykorzystywać w celach kulinarnych, a pachnące kwiaty do tworzenia kompozycji w wazonach. Niektóre pachnące rośliny do ogrodu mogą służyć jako naturalne repelenty – odstraszające komary czy uciążliwe szkodniki.
Jak założyć ogród zapachowy?
Ogród zapachowy to wyjątkowe miejsce, które o każdej porze roku wypełnione jest intensywnym aromatem roślin. To właśnie przyjemna woń wysuwa się w nim na pierwszy plan. Zapachowi podporządkowane są roślinne kompozycje, które tworzy się z intensywnie pachnących roślin ogrodowych.
W ogrodzie zapachowym wykorzystuje się gatunki, których aromat jest najlepiej wyczuwalny o różnych porach dnia i roku. Oprócz pachnących kwiatów sadzi się w nim także rośliny o wonnych liściach, łodygach czy owocach. Dobór gatunków jest sprawą indywidualną, uzależnioną od zapachowych upodobań właścicieli. Cała aranżacja otoczenia ma sprzyjać wyostrzeniu zmysłu powonienia. Właśnie dlatego elementy architektoniczne i dekoracje w ogrodzie zapachowym utrzymane są raczej w stonowanej kolorystyce. Aby zatrzymać jak najwięcej woni w ogrodzie, bardzo często jego granice otacza się gęstym żywopłotem.
Ogród zapachowy można urządzić w różnych stylach. Pachnące rośliny ogrodowe idealnie pasują do ogrodu śródziemnomorskiego. Dzięki nim można nadać otoczeniu także sielski charakter i odwzorować wiejski krajobraz. Również ogród w stylu egzotycznym może być wypełniony intensywnie pachnącymi roślinami.
Jeśli zależy nam nie tylko na pięknym aromacie ogrodu, ale też na jego walorach ozdobnych, możemy stworzyć specjalny kącik zapachowy. Większość pachnących roślin ma dość subtelne kolory. Ich paleta barwna najczęściej składa się z bieli, jasnego różu i fioletu. Pachnące rośliny można więc wykorzystać do tworzenia jednokolorowych rabat. Czasami wystarczy pojedyncza rabata z pachnących roślin czy niewielki ogródek ziołowy, by wnieść do otoczenia piękny aromat.
Gdzie posadzić pachnące rośliny ogrodowe?
Wybór stanowisk dla pachnących roślin powinien być dobrze przemyślany. Rośliny o intensywnej woni najlepiej posadzić w pobliżu strefy wypoczynkowej – w okolicach altany, tarasu, ławki. Dzięki temu można będzie rozkoszować się ich aromatem w czasie relaksu w ogrodzie. Pachnące rośliny do ogrodu warto umieścić ponadto przy oknach i drzwiach – ich woń będzie wtedy docierać również do naszego domu. Bardzo dobrą lokalizacją dla gatunków o intensywnym zapachu są okolice wejścia na posesję – wyrazisty akcent zapachowy stanowi swoistą wizytówkę ogrodu.
Pachnące rośliny ogrodowe można posadzić przy pergoli. Nie powinno ich zabraknąć także przy ścieżkach – ich zapach umili spacery po ogrodzie. Aromatyczne rośliny posadzone w pobliżu kompostownika pozwolą zamaskować nieprzyjemne zapachy rozkładających się odpadów. Z pachnących roślin można też tworzyć efektowne kobierce – chodzenie po nich spowoduje intensywne wydzielanie się zapachu. Wiele gatunków o przyjemnej woni nadaje się do sadzenia w pojemnikach jako pachnące rośliny na balkon i taras.
Przy tworzeniu kompozycji z roślin zapachowych warto przestrzegać kilku zasad. Należy unikać sadzenia na jednej rabacie wielu roślin o różnych aromatach. Rośliny o mocniejszej woni często maskują subtelniejsze zapachy i sprawiają, że stają się one prawie niewyczuwalne. Jeśli tworzymy wielogatunkowe kompozycje z pachnących kwiatów rabatowych, powinniśmy posadzić w sąsiedztwie gatunki kwitnące o różnych porach roku lub wydzielające intensywną woń o różnych porach dnia.
W przypadku roślin o delikatnych zapachach dobrym pomysłem bywa wspólne posadzenie gatunków o uzupełniających się aromatach – intensyfikuje to wrażenia zmysłowe.
Aby urozmaicić wygląd ogrodu zapachowego, najlepiej wykorzystywać różne roślinne źródła zapachowe: byliny, pnącza, drzewa, krzewy, zioła, kwiaty cebulowe i jednoroczne. Warto zachować ostrożność w komponowaniu rabat z niektórych silnie pachnących roślin – wielogodzinny wypoczynek w pobliżu konwalii może skończyć się bólem głowy.
Pachnące rośliny ogrodowe muszą mieć zapewnione odpowiednie warunki do obfitego kwitnienia i wydzielania olejków eterycznych. Wiele pachnących kwiatów na rabaty swoje walory zapachowe może ujawnić tylko wtedy, gdy rośnie w pełnym słońcu. Subtelnie pachnące gatunki powinny rosnąć na stanowiskach zacisznych i osłoniętych, z których ich zapach nie będzie szybko rozpraszany przez wiatr.
Pachnące krzewy i drzewa do ogrodu
Pachnące krzewy i drzewa to jeden z najważniejszych elementów zapachowych w ogrodzie. To one przez lata wypełniają otoczenie przyjemną wonią i kształtują niepowtarzalny zapachowy charakter otoczenia. Już od wiosny można cieszyć się wonią jaśminowców i bzów lilaków. Dzięki oczarowi pośredniemu, wawrzynkowi wilczełyko, magnoliom i azaliom bogatszy będzie nie tylko wiosenny pejzaż, ale również aromat ogrodu. Latem zapach pełen subtelnej słodyczy wnoszą do ogrodu róże, kaliny, robinie akacjowe czy lipy. Jesienią nasz ogród wciąż może urzekać piękną wonią za sprawą kwitnącej budlei Dawida czy opadających liści grujecznika japońskiego – kuszących czekoladowym aromatem.
Pachnące rośliny wieloletnie do ogrodu
Charakterystyczny zapach ogrodu to w dużej mierze zasługa pachnących roślin wieloletnich. W ogrodzie zapachowym warto mieć: lilie, goździki brodate, kocimiętki, fiołki wonne, konwalie, pierwiosnki, wiesiołki, bodziszki, floksy czy piwonie.
Pachnące zioła do ogrodu
Zioła to aromatyczne rośliny, które wzbogacą nie tylko nasz ogród, ale również naszą kuchnię. W ogrodzie śródziemnomorskim nie może zabraknąć intensywnie pachnącej lawendy. W przydomowym ogrodzie warto też mieć zioła o pachnących liściach, takie jak: mięta, melisa, oregano, bazylia, tymianek, szałwia.
Pachnące rośliny jednoroczne i dwuletnie do ogrodu
Pachnące rośliny jednoroczne i dwuletnie wnoszą do ogrodu mnóstwo świeżości. Dzięki nim każdego roku można zmieniać nuty zapachowe ogrodu. Wiosenną atrakcją zapachową są pachnące rośliny cebulowe, zwłaszcza hiacynty. Latem w ogrodzie roztacza się miła woń maciejek, kosmosów, petunii, heliotropów, rezed, nagietków, laków, nasturcji, lewkonii, tytoni ozdobnych, smagliczek nadmorskich czy dziewann. Jeśli spędzamy wieczory w ogrodzie, wybierzmy kwiaty pachnące nocą (np. maciejkę, lewkonię, wieczornik damski).
Pachnące iglaki do ogrodu
Jeśli kwiatowe aromaty są dla nas zbyt delikatne, możemy sięgnąć po bardziej wyraziste, żywiczne zapachy. Pachnące iglaki urozmaicą paletę zapachową ogrodu swoim intensywnym leśnym aromatem. Wielbicielom iglaków spodoba się zapach jałowców, sosen czy jodły balsamicznej.
Pachnące pnącza do ogrodu
W ogrodzie zapachowym powinno znaleźć się miejsce dla pachnących pnączy, sadzonych przy pergolach, murach i altanach. Jedną z najbardziej efektownych pachnących roślin pnących, o pięknym słodkim zapachu, jest glicynia chińska. Miłośnicy pięknych aromatów powinni też mieć w swoim ogrodzie groszek pachnący, winorośl pachnącą, wiciokrzew czy powojnik.