Regeneracja trawnika po zimie: aeracja, wertykulacja, nawożenie
Początek wiosny to idealna pora, żeby pomyśleć o trawniku. Jeśli zadbamy o jego właściwą pielęgnację w nadchodzących tygodniach, szybko odzyska zeszłoroczną formę i ładny wygląd. Jakie zabiegi wykonać i w jakiej kolejności, żeby zregenerować trawnik po zimie?
Krok 1. Porządki na trawniku
Bez względu na stan darni zacznijmy od prostych prac porządkowych, czyli uprzątnięcia gałęzi, kamieni oraz odpadów, które zgromadziły się na trawniku podczas zimowych miesięcy. Po wstępnym oczyszczeniu murawy możemy chwycić za grabie i porządnie ją “wyczesać”. Dzięki temu zabiegowi usuniemy obumarłe resztki roślin, które stanowią siedlisko bakterii oraz chorób, a dodatkowo hamują dopływ wody, światła i powietrza do żywej warstwy trawnika.
Jeśli trawnik został splądrowany przez krety, prace porządkowe to dobry moment, żeby rozgrabić kopce i wyrównać podłoże. Więcej na temat skutecznej walki z kretami przeczytasz w artykule: Jak dbać o trawnik? Pielęgnacja trawnika w pigułce.
Krok 2. Wałowanie trawnika
W niektórych przypadkach należy przeprowadzić wałowanie trawnika, czyli docisnąć trawę do podłoża przy pomocy walca ogrodowego. Zabieg pomoże wyrównać powierzchnię, na której pojawiły się wybrzuszenia i nierówności, oraz zlikwidować szkody wyrządzone przez krety i nornice.
Pamiętajmy, że niepotrzebne lub źle przeprowadzone wałowanie może narazić trawę na zniszczenie. Zabieg należy wykonać przy pomocy walca ogrodowego o wadze ok. 75-90 kg (zbyt ciężki niepotrzebnie ubije glebę), najlepiej na początku wiosny, gdy trawa jest lekko wilgotna. Warto wziąć pod uwagę, że wałowanie nie służy glebie gliniastej, która jest ciężka, nieprzepuszczalna i ma tendencję do zbijania się w zwarte bryły.
Krok 3. Wertykulacja i aeracja trawnika
Wiosną dobrze pamiętać o wertykulacji i aeracji trawnika, czyli dwóch zabiegach, które rozluźniają glebę i pobudzają trawę do gęstego wzrostu.
Wertykulacja trawnika polega na płytkim nacinaniu darni za pomocą wertykulatora. Narzędzie można zakupić na własność (w wersji ręcznej, napędzanej elektrycznie lub spalinowo) albo wynająć w jednej z wypożyczalni sprzętu ogrodniczego. Zabieg wertykulacji ma na celu usunięcie warstwy filcu, czyli zaschniętych i splątanych resztek obumarłej trawy, które stanowią pożywkę dla bakterii i grzybów, a dodatkowo ograniczają dopływ wody i powietrza do systemu korzeniowego.
Aeracja, czyli głębokie nakłuwanie darni, zapewnia korzeniom trawy odpowiednie napowietrzenie, dostęp do wody i składników odżywczych. Jeśli trawnik jest niewielki, zabieg można przeprowadzić za pomocą wideł lub mocowanych do obuwia nakładek z kolcami. Na dużym terenie należy wspomóc się profesjonalnym aeratorem. Największą skuteczność gwarantują urządzenia z napędem spalinowym, które nakłuwają glebę, a równocześnie wyciągają ziemię z otworów na zewnątrz. Tym samym chronią podłoże przed nadmiernym zagęszczeniem.
Fot. materiały własne
Krok 4. Piaskowanie trawnika
Jeśli trawa rośnie na zbitej, gliniastej glebie, warto przeprowadzić piaskowanie. Zabieg polega na rozrzuceniu cienkiej i równomiernej warstwy piasku na całej powierzchni murawy. Czynność tę należy przeprowadzić bezpośrednio po aeracji, gdy w podłożu wciąż widoczne są głębokie nakłucia. Piasek wypełni otwory, a tym samym rozluźni strukturę podłoża, zapewnianiając glebie lepszą przepuszczalność, a trawie odpowiednie warunki do wzrostu. To jednak nie wszystkie korzyści, które niesie ze sobą piaskowanie. Dzięki temu zabiegowi zostaną wyrównane drobne nierówność murawy, a trawnik ulegnie widocznemu zagęszczeniu.
Krok 5. Wapnowanie trawnika
W przypadku gleby zakwaszonej, o pH poniżej 6,0, zaleca się wapnowanie trawnika. Zabieg należy przeprowadzać wyłącznie wtedy, gdy jest to naprawdę konieczne. Odkwaszanie gleby w ramach profilaktyki, bez wyraźnego powodu, może wyrządzić wiele szkód, m.in. osłabić trawę i wspomóc rozwój chwastów.
Jak upewnić się, że trawnik w naszym ogrodzie potrzebuje wapnowania? Najlepiej obserwować trawę, a w razie niepokojących symptomów, sprawdzić pH gleby za pomocą kwasomierza – choćby niedrogiego papierka lakmusowego. Nasz niepokój powinna wzbudzić trawa osłabiona, rzadka, o bladozielonym kolorze, porośnięta chwastami (m.in. skrzypem polnym) i mchem.
Jeśli nie wykonaliśmy tego zabiegu jesienią, wapnowanie trawnika przeprowadzamy na przełomie lutego i marca, zanim trawa rozpocznie wegetację. Najlepiej wybrać na tę czynność dzień pogodny i bezwietrzny. Przed zabiegiem trawnik powinien zostać wygrabiony, poddany wertykulacji i aeracji, aby umożliwić przeniknięcie nawozu do głębszych warstw ziemi.
Rodzaj nawozu wapniowego i jego dawkowanie należy dostosować do typu gleby i poziomu jej zakwaszenia. W większości przypadków sprawdzą się delikatniejsze nawozy węglanowe, np. dolomit lub kreda nawozowa.
Krok 6. Pierwsze koszenie trawnika po zimie
Pierwsze koszenie przeprowadzamy, gdy pogoda ustabilizuje się, a trawa rozpocznie ponowny wzrost. Za optymalną porę na wykonanie tego zabiegu uchodzi połowa kwietnia. Jeśli warunki są sprzyjające, można chwycić za kosiarkę nieco wcześniej – ważne by mieć pewność, że nocą nie ma przymrozków. Trawę należy kosić na wysokości ok. 4,5-5,5 cm, powtarzając zabieg regularnie co tydzień lub dwa tygodnie, w zależności od tempa w jakim rośnie murawa.
Fot. materiały własne
Krok 7. Wiosenne nawożenie trawnika
Ważnym elementem regeneracji trawnika po zimie jest nawożenie. O tej porze roku przyda mu się zastrzyk azotu, który wzmocni oraz pobudzi darń do wzrostu, a dodatkowo zapewni jej ładny, soczyście zielony kolor. Niedobór tego pierwiastka uzupełnimy, stosując popularne nawozy wieloskładnikowe dedykowane trawnikom.
Jak prawidłowo przeprowadzić nawożenie trawnika? Nawóz rozsypujemy równomiernie na całej powierzchni murawy (uprzednio skoszonej i wygrabionej). Następnie obficie podlewamy trawnik, aby rozcieńczyć środek, a co za tym idzie zapobiec oparzeniom roślin. Ze względu na łatwy sposób zastosowania najlepiej wybierać nawozy granulowane bądź w płynie.
Uwaga! Nawozy mineralne muszą być stosowane z umiarem, wyłącznie w sytuacjach, gdy trawnik potrzebuje dodatkowego zasilenia. Dla pewności warto wykonać analizę stanu gleby, która dostarczy nam informacji na temat rodzaju, potrzeb i niedoborów podłoża.
Krok 8. Uzupełnianie ubytków w darni
Po zimie na trawniku mogą pojawić się dziury i łyse placki, psujące wygląd darni. Puste i przerzedzone miejsce należy uzupełnić, stosująć odpowiednio dobrane nasiona. Najlepiej sprawdzą się gotowe mieszanki regeneracyjne lub nasiona, których użyliśmy przy zakładaniu trawnika.
Trawę dosiewamy kilka dni po zastosowaniu nawozu, na odpowiednio przygotowane podłoże. Aby nasiona przyjęły się, należy starannie oczyścić ziemię z resztek obumarłych roślin, spulchnić glebę i rozsypać na wierzchu żyzną ziemię ogrodową.
Krok 9. Walka z pleśnią śniegową
Jeśli opady śniegu w zimie są obfite i trwają dłuższy czas, wiosną może nas spotkać przykra niespodzianka. Ciepło i wilgoć, które panują pod grubą warstwą śniegu, tworzą idealne warunki do rozwoju pleśni śniegowej. Zainfekowany trawnik pokrywa się warstwą białego nalotu, a jego wybrane fragmenty zaczynają wysychać i obumierać.
Jak zwalczyć pleśń śniegową na trawniku? Najlepszym rozwiązaniem jest prawidłowe przygotowanie murawy do zimy, tak by z góry zapobiec chorobie. Jeśli – z różnych powodów – pleśń zdążyła pojawić się w ogrodzie, możemy zwalczyć jej objawy, stosując wymienione wcześniej zabiegi: staranne grabienie, napowietrzanie gleby i wertykulację. W sytuacji, gdy pleśń zaatakowała większy obszar trawnika, należy usunąć całą jego połać (wraz z 4-6 cm warstwy ziemi pod spodem). Oczyszczone miejsce wystarczy uzupełnić nową ziemią i ponownie zasiać na nim trawę.Innym skutecznym sposobem na pozbycie się pleśni jest wykonanie oprysków środkiem grzybobójczy, np. preparatem Amistar.
Regeneracja trawnika po zimie kosztuje mnóstwo wysiłku, a nierzadko również pieniędzy. Zapewniamy jednak, że efekt jest w pełni wart swojej ceny. Dzięki odpowiednim zabiegom i właściwej pielęgnacji trawnik rośnie bujnie i równomiernie na całej powierzchni, zyskuje zdrowy, ładny wygląd i soczyście zielony kolor.